Լապշինի արտահանձման հայցը ՄԻԵԴ-ում
Բաքվին արջի ծառայություն մատուցած, պրո-ադրբեջանական կեցվածք ստանձնած Բելառուսի կողմից բլոգեր Լապշինի արտահանձնումը մեծ իրարանցում է առաջացրել: Լապշինը մեղադրվում է երկու հանցավոր արարքի համար. նախևառաջ, պետական կարգը տապալելու կոչերի համար, որոնք Ադրբեջանը դիտարկում է իր երկրի տարածքային ամբողջականության դեմ, և երկրորդ՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն այցելելու համար, որը Ադրբեջանը դիտարկում է որպես իր տարածքի սահմանների ապօրինի հատում:
Սակայն, Լապշինի արտահանձնումը ոչ միայն հակասում է միջազգային իրավունքի նորմերին, այլև Ադրբեջանի և Բելառուսի օրենսդրությանը, որոնցում հստակ ամրագրված է խոսքի ազատության, կարծիքի արտահայտման և ազատ տեղաշարժի իրավունքը:
Լապշինին Բաքվին արտահանձնելու դեմ հայցով Հայաստանի փաստաբանական պալատը, ամենայն հավանականությամբ, կդիմի Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան: Թե ինչպիսի արձագանք են ստանում նմանատիպ գործերը ՄԻԵԴ-ի կողմից, հարկ է անդրադառնալ եվրոպական դատարանի կողմից օտարերկրյա քաղաքացիների արտահանձման դեպքերի դիտարկմանը:
Շատ մեծ աղմուկ հանած «Սերինը մեծ Բրիտանիայի դեմ» գործը № 14038/88 հենց այդ դեպքերից մեկն է: Այս գործի այդչափ աղմկահարույց լինելը պայմանավորված էր ՄԻԵԴ-ի վերջնական վճռի (7 հուլիսի, 1989թ) բովանդակությամբ: Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը վճռեց հետևյալը. մեղադրյալին՝ իր կնոջ ծնողներին սպանելու համար քրեական պատասխանատվության ենթարկելու նպատակով ԱՄՆ արտահանձնելու դեպքում տեղի կունենա Յենս Սերինգի իրավունքների խախտում, որը հակասում է ՝ Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների մասին եվրոպական կոնվենցիային:
Ի պատասխան ՄԻԵԴ-ի վճռին, Մեծ Բրիտանիայի իշխանությունները հայտնեցին իրենց վրդովմունքը, ասելով որ իրավաչափ չէ պնդել, որ մեղադրյալին արտահանձնելով՝ արտահանձնող երկիրը մեղադրյալին ենթարկում է դաժան խոշտանգումների: Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունը հայտնեց իր մտահոգությունը՝ ընդգծելով, որ ՄԻԵԴ-ի որոշումը համարվում է միջամտություն օրտարերկրա պետության, այս դեպքում՝ ԱՄՆ ներքին գործերին, որը Կոնվենցիայի մասնակից չէ:
Իր հերթին ՄԻԵԴ-ը փաստեց, որ օտարերկրյա քաղաքացուն արտահանձնելու համար պետությունը պատասխանատվություն է կրում անկախ այն հանգամանքից՝ թե արդյո՞ք արտահանձնում պահանջող երկիրը Կոնվենցիայի անդամ է, թե ոչ: Եվ դա հատկապես այն պարագայում, երբ առկա են հստակ փաստեր, որ արտահանձնելու դեպքում մեղադրյալը կենթարկվի դաժան խոշտանգումների: Այս պարագայում խոսքը մահապատժի մասին էր, որը դեռ գործում էր ԱՄՆ-ում:
Մեկ այլ նման գործ էր («Էրգաշևը Ռուսաստանի դեմ», № 12106/09 ) ներկայացված մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան 2009 թվականին: Այս գործի շրջանակներում Էրգաշևը մեղադրվում էր Ուզբեկստանում արգելված կրոնական գործունեություն իրականացնելու համար: Արդարադատությունից խուսափելու նպատակով Էրգաշևը տեղափոխվել էր Սանկտ Պետերբուրգ, որտեղ և կալանավորվել էր:
Այս գործի առնչությամբ ՄԻԵԴ-ը 2011 թվականին վճռել էր, որ Ռուսաստանի կողմից Ուզբեկիստանի քաղաքացի Ուրինբոյ Էրգաշևի արտահանձնումը կհանգեցնի նրա իսկ իրավունքների ոտնահարմանը (անմարդկային վերաբերմունք, դաժան խոշտանգումներ), ինչը հակասում է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիային: Բացի այդ ՄԻԵԴ-ի եզրակացությամբ, համաձայն ռուսական օրենսդրությանը՝ Էրգաշևին արտահանձնելու նպատակով կալանքի տակ պահելը չի համապատասխանում Եվրոպական կոնվենցիայի չափանիշներին: ՄԻԵԴ-ի կողմից այն որակվել է՝ որպես ոչ հստակ, անկանխատեսելի և կամայական:
Ինչպես տեսնում եք վերը նշվածից, այս անձանց դեմ առաջադրվող մեղադրանքները շոշափելի են և հստակ, ինչը չենք կարող ասել Իսրայելի և Ռուսաստանի քաղաքացի, բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինի համար: Անգամ ծանրագույն մեղադրանքների առկայության պայմաններում ՄԻԵԴ-ը միանշանակ չի գնահատել օտարերկյա քաղաքացիների արտահանձնումը:
Ինչ ընթացք և զարգացումներ կլինեն՝ հայտնի չէ, սակայն հարկ է նշել, որ միջազգային հանրությունը, հատկապես՝ ժողովրդավարական և մարդկային բարձր արժեքներ կրող Արևմուտքը պետք է արթանանա երկարատև քնից, և ընդունի հապճեպ կանխարգելող և պատճող մեխանիզմներ միջազգային իրավունքի նորմերը կոպտորեն ոտնահարող Բելառուսի և Ադրբեջանի նկատմամբ: Հակառակ դեպքում՝ կարող ենք փաստել, որ Արևմտյան ժողովրդավարական համակարգը սպառել է իրեն:
-
16:17
ՀԱՐԳԵԼԻ՛ ԸՆԹԵՐՑՈՂ
-
16:16
Հանրապետությունում առաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կնվազի 8-10 աստիճանով
-
16:11
Հոկտեմբերի 7-ին ԱՊՀ-ի ոչ պաշտոնական գագաթնաժողով նախատեսված չէ. Պեսկով
-
16:10
Ադրբեջանի ԶՈՒ կրակի հետևանքով հայկական կողմում կան տուժածներ․ ՀՀ ՊՆ
-
16:00
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված առանց ուղեկցողի մնացած 20 երեխա և 216 տարեց գտնվում են ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հոգածության ներքո
-
15:30
Իրանը կողմ է տարածաշրջանի համար շահավետ տրանսպորտային հաղորդակցությունների զարգացմանը, սակայն ոչ՝ միջազգային սահմանների փոփոխությանը
-
15:10
Պետք է միջոցներ ձեռնարկել Ադրբեջանի կողմից սպառնալիքները կասեցնելու համար. իսպանացի պատգամավորը Գորիսում է
-
14:54
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն կրակ է բացել Կութի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի անձնակազմի համար սնունդ տեղափոխող մեքենայի ուղղությամբ
-
14:46
Մեր երկրները միևնույն մարտահրավերներն ունեն. կիպրոսցի խորհրդարանականը՝ Ալեն Սիմոնյանին
-
12:00
Ֆրանսիայի ԱԳ նախարարը կայցելի Հայաստան
-
11:30
Սամվել Շահրամանյանն ու մի խումբ պատասխանատուներ կմնան ԼՂ-ում՝ մինչև որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը
-
11:03
ՄԱԿ-ի առաքելությունը շատ, շատ, շատ օգտակար է Արցախի անապատում. Ժան-Քրիստոֆ Բյուսոն
-
10:43
Ադրբեջանի փոխվարչապետն այսօր կմեկնի Ստեփանակերտ
-
10:07
Սենատոր Գարի Փիթերսը ներկայացրել է օրինագիծ, որն արգելում է ԱՄՆ օգնությունն Ադրբեջանին
-
09:38
Խումբն Արցախում կմնա` մինչև զոհվածների աճյունների ու անհետ կորածների որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը. Թադևոսյան
-
20:26
Ժամը 18։00-ի դրությամբ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 100․480 անձ արդեն Հայաստանում է
-
19:54
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունն ապատեղեկատվություն է տարածել
-
15:25
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 7-10 աստիճանով, սպասվում է անձրև և ամպրոպ
-
13:16
Միացյալ Թագավորությունը 1 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ կհատկացնի՝ աջակցելու Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածներին
-
12:25
Հայաստան է ժամանել բռնի տեղահանված 100 հազար 417 արցախցի
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
Խոնավություն՝ 26%
Քամի՝ 0,51 կմ/ժ