Էրդողանն իր կուսակցության ներսում ազատվում է «ոչ ցանկալի տարրերից»
Վերջին 15 տարիների ընթացքում Էրդողանի «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությանը հաջողվեց դառնալ Թուրքիայի գլխավոր կուսակցությունը: Այս ժամանակահատվածում այն փոխվեց իր գաղափարախոսությամբ՝ նախնական իսլամիստական գաղափարախոսությունից վերածվելով իսլամիստական-ազգայնական գաղափարախոսության: Նման փոփոխությունների և Էրդողանին ոչ հավատարիմ քաղաքական գործիչներից ազատվելու հետ մեկտեղ ԱԶԿ-ն վերածվում է «ուղղահայաց, առաջնորդական» կուսակցության և ավելի շատ է սերտաճում պետության հետ, - գրում է Մոսկվայի Կարնեգի Կենտրոնի վերլուծաբան Եկատերինա Չուլկովսկայան:
2002 թվականին գալով իշխանության՝ ԱԶԿ-ի հաջողությունը շատերի կողմից դիտվեց որպես ժողովրդավարության հաղթանակ հին և վարկաբեկված քաղաքական էլիտայի նկատմամբ: Իրոք, առաջին տարիներին կուսակցությունն ակտիվորեն բարեփոխել է երկրի սոցիալ-տնտեսական ոլորտը, անդամակցության բանակցություններ սկսել Եվրամիության հետ: Թուրքիայի քաղաքական համակարգն ավելի ժողովրդավարական է դարձել, փորձեր են արվել քրդերին ինտեգրել այդ համակարգում, և նույնիսկ իշխող կուսակցության պատգամավորներին թույլատրվել է խորհրդարանում սեփական կառավարության նախաձեռնություններին դեմ քվեարկել:
Սակայն, Էրդողանը, իսլամիստական քաղաքական գործչից վերածվելով թուրք ժողովրդի միակ և ոչ այլընտրանքային առաջնորդի, ավելի ու ավելի էր համոզվում, որ ժամանակն է ազատվել իր անձնական ուժին խոչընդոտող վերջին սահմանափակումներից`մաքրել և վերափոխել սեփական կուսակցությունը:
Եվ ահա ընթացիկ տարվա մայիսին, հերթական անգամ գլխավորելով ԱԶԿ-ն, Էրդողանը մի շարք «բարեփոփումներ» և կուսակցության երիտասարդացում խոստացավ: Կուսակցությունից սկսեցին վտարել նրանց, ովքեր, իբրև թե, այս կամ այն կերպ կապված էին Ֆեթուլահ Գյուլենի շարժման հետ, որը համարվում է Թուրքիայում 2016 թ. հուլիսին հեղաշրջման փորձի կազմակերպիչը:
Առաջին հերթին, կուսակցությունը սկսեց ազատվել կոռուպցիոն սկանդալներում ներքաշված պատգամավորներից և այլ քաղաքական գործիչներից, բայց վերջին մի քանի ամիսների ընթացքում զտումները ձեռք բերեցին հատուկ բնույթ: Խոշոր քաղաքների ԱԶԿ անդամ հանդիսացող մի քանի քաղաքապետեր (այդ թվում նաև մայրաքաղաք Անկարայի և Ստամբուլի քաղաքապետերը) ստիպված էին հրաժարական տալ նախագահ Էրդողանի ճնշման ներքո :
Թուրքական ընդդիմությունը գտնում է, որ քաղաքապետարանների ղեկավարների զանգվածային «ինքնուրույն» հրաժարականները երկրի Սահմանադրության ծանրագույն խախտում են: Ընդդիմությունն անընդհատ շեշտում է, որ այդ քաղաքապետերը իշխանության եկան ժողովրդավարական ճանապարհով և պետք է հեռանան նույն կերպ, և Էրդողանի ճնշման ներքո գործող հրաժարականներն անօրինական են: Ինչ վերաբերում է այդ քաղաքապետերին ընտրած բնակչությանը, ապա, ըստ հարցումների, մոտ 44%-ը հավանություն է տալիս նրանց հեռանալուն:
Խնդիրը չի սահմանափակվում տարածաշրջանային քաղաքական գործիչներից ազատվելով: Էրդողանը, գործելով «հավատարմությունն ավելի կարևոր է, քան արժանիքները» սկզբունքի համաձայն, ջանասիրաբար հեռացնում է կուսակցությունից բոլոր նրանց, ովքեր կարող են բացեիբաց քննադատել իրեն: Միաժամանակ, իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության հայտնի թուրք քաղաքական գործիչները, ինչպես նախկին վարչապետ, Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության գլխավոր ճարտարապետ Ահմեդ Դավութօղլուն և նախկին նախագահ Աբդուլլահ Գյուլը, նույնպես կամավոր կերպով հեռացել են ակտիվ քաղաքականությունից:
Այս ամենն անհրաժեշտ է Էրդողանին 2019 թ. նախատեսվող մի շարք կարևոր ընտրությունների նախաշեմին իշխող կուսակցությունը հնարավորինս վերահսկելու համար: Այնուհետև Թուրքիայում անմիջապես տեղի կունենան քաղաքային, խորհրդարանական և նախագահական ընտրություններ:
Բացի այդ, այս ընտրություններին սպասվում է կուսակցական գաղափարախոսության հիմունքների վերանայում, որպեսզի թարմ ընտրազանգված ներգրավվի, առանց հինը կորցնելու: Ասվածի ակնհայտ դրսևորում է Էրդողանի նոր հռետորաբանությունը Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադիր Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքի վերաբերյալ: Գովերգելով և փառաբանելով Աթաթուրքին՝ Էրդողանը հույս ունի նոր մեծաթիվ համակիրների ընտրազանգված ձեռք բերել՝ այս անգամ արդեն ազգայնական քեմալիստների շրջանում:
Ինչևէ, բացի իրականացված տարատեսակ «զտումներից» և փոփոխված հռետորաբանությունից, Էրդողանն ու ԱԶԿ-ն օգտվում են նաև պետության շատ մոտ կանգնած լրատվամիջոցների և վերլուծական կենտրոնների աջակցությունից: Նման հանգամանքներում շատ քիչ հավանականություն կա, որ 2019-ի ընտրությունների արդյունքում հնարավոր կլինի ազատվել գործող իշխանությունից:
-
16:17
ՀԱՐԳԵԼԻ՛ ԸՆԹԵՐՑՈՂ
-
16:16
Հանրապետությունում առաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կնվազի 8-10 աստիճանով
-
16:11
Հոկտեմբերի 7-ին ԱՊՀ-ի ոչ պաշտոնական գագաթնաժողով նախատեսված չէ. Պեսկով
-
16:10
Ադրբեջանի ԶՈՒ կրակի հետևանքով հայկական կողմում կան տուժածներ․ ՀՀ ՊՆ
-
16:00
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված առանց ուղեկցողի մնացած 20 երեխա և 216 տարեց գտնվում են ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հոգածության ներքո
-
15:30
Իրանը կողմ է տարածաշրջանի համար շահավետ տրանսպորտային հաղորդակցությունների զարգացմանը, սակայն ոչ՝ միջազգային սահմանների փոփոխությանը
-
15:10
Պետք է միջոցներ ձեռնարկել Ադրբեջանի կողմից սպառնալիքները կասեցնելու համար. իսպանացի պատգամավորը Գորիսում է
-
14:54
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն կրակ է բացել Կութի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի անձնակազմի համար սնունդ տեղափոխող մեքենայի ուղղությամբ
-
14:46
Մեր երկրները միևնույն մարտահրավերներն ունեն. կիպրոսցի խորհրդարանականը՝ Ալեն Սիմոնյանին
-
12:00
Ֆրանսիայի ԱԳ նախարարը կայցելի Հայաստան
-
11:30
Սամվել Շահրամանյանն ու մի խումբ պատասխանատուներ կմնան ԼՂ-ում՝ մինչև որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը
-
11:03
ՄԱԿ-ի առաքելությունը շատ, շատ, շատ օգտակար է Արցախի անապատում. Ժան-Քրիստոֆ Բյուսոն
-
10:43
Ադրբեջանի փոխվարչապետն այսօր կմեկնի Ստեփանակերտ
-
10:07
Սենատոր Գարի Փիթերսը ներկայացրել է օրինագիծ, որն արգելում է ԱՄՆ օգնությունն Ադրբեջանին
-
09:38
Խումբն Արցախում կմնա` մինչև զոհվածների աճյունների ու անհետ կորածների որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը. Թադևոսյան
-
20:26
Ժամը 18։00-ի դրությամբ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 100․480 անձ արդեն Հայաստանում է
-
19:54
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունն ապատեղեկատվություն է տարածել
-
15:25
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 7-10 աստիճանով, սպասվում է անձրև և ամպրոպ
-
13:16
Միացյալ Թագավորությունը 1 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ կհատկացնի՝ աջակցելու Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածներին
-
12:25
Հայաստան է ժամանել բռնի տեղահանված 100 հազար 417 արցախցի
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
Խոնավություն՝ 26%
Քամի՝ 0,51 կմ/ժ