Ադրբեջանից եւ ԼՂ-ից հայ փախստականների պաշտպանության հարցերով զբաղվող ՀԿ-ները դիմել են միջազգային հանրությանն ու ԵԽԽՎ-ին՝ կոչ անելով ճանաչել ԼՂ վերադարձի նրանց իրավունքը: Այս մասին NEWS.am-ին հայտնեց «Փախստականի ձայն» ՀԿ-ի նախագահ Օկսանա Մուսայելյանը:
«Կազմակերպությունները հիշեցնում են, որ Սումգայիթից, Գյանջայից, Բաքվից եւ Ադրբեջանի այլ քաղաքներից բռնի արտաքսման հետեւանքով մոտ 500 հազար հայ ստիպված է եղել լքել երկիրը 1988-1991թթ.: Հայ փախստականների մի մասը մեկնել է Եվրոպայի երկրներ, Ռուսաստան եւ ԱՄՆ:
2020 թ. ԼՂ-ում պատերազմի հետեւանքով Շուշիից եւ Հադրութից բոլոր հայերը ստիպված եղան լքել իրենց տունը: Բացի այդ, ռազմական գործողություններն ու դրա հետեւանքները նպաստեցին անվտանգության երաշխիքների ցանկացած միջոցի նկատմամբ անվստահությանը: Ստեղծված իրավիճակն ազդում է ԼՂ-ից միգրացիայի հոսքին, ինչը սպառնում է հայ բնակչության ոչնչացմամբ, որը դարերով ապրել է այդ տարածքներում:
Հաշվի առնելով վերոնշյալը, ինչպես նաեւ կոնֆլիկտի նախապատմությունը՝ սկսած այն պահից, երբ Ստալինը որոշեց ԼՂ-ն 1920-ին հանձնել Ադրբեջանին, ինչպես նաեւ Ղարաբաղի եւ Ադրբեջանի հայ բնակչության նկատմամբ կոշտ վերաբերմունքը, մենք կոչ ենք անում այդ կոնֆլիկտից բոլոր տուժածներին, կոնկրետ՝ Ադրբեջանից եւ ԼՂ-ից հայերին, թույլ ալ վերադառնալ ԼՂ-ում՝ Շուշի եւ Հադրութ, իրենց տները:
90-ականներին Սումգայիթում, Գյանջայում, Բաքվում եւ Ադրբեջանի այլ քաղաքներում զանգվածային կոտորածը, ԼՂ-ում 90-ականներին պատերազմը, 2016-ին եւ 2020-ին պատերազմը, ապա դրա հետեւանքները՝ կոշտ վերաբերմունքը, սպանությունները , բռնությունը, ռազմական եւ քաղաքացիական հանցագործությունները. այդ ամենը համատեղ համագոյակցության անհնարինության ապացույց է:
Մենք՝ Ադրբեջանից եւ ԼՂ-ից հայ փախստականներս, դիմում ենք միջազգային հանրությանը, որպեսզի վերադարձվի մեր հայրենիքում ապրելու մեր իրավունքը», - ասվում է դիմումի մեջ:
Refugee Voice, Advocacy and Rights Protection NGO - Chairperson Oksana Musaelyan (Armenia)
Փախստական կանանց միավորում, նախագահ՝ Ռուզաննա Ավագյան (Լեռնային Ղարաբաղ)
Հանուն արդարության փախստականների միավորում, Սնեժանա Թամրազյան (ԼՂ)
Մեր տունը Հայաստանն է, նախագահի օգնական ՝ Ռիմա Աբրահամյան (Հայաստան)
Memory Dignity Justice Association, Chairman Garen Bagdasarian (USA)