Կինն ու գինին. Թունիսը կարող է զարմացնել
Արաբական, ընդհանրապես իսլամական երկրների հետ կապված շատերի առաջին ասոցիացիաներից է ալկոհոլի արգելքը և իսլամի կանոններով պայմանավորված կանանց իրավունքների սահմանափակումը: Սակայն Թունիսում այս երկու կարծրատիպն էլ շատ արագ կոտրվում են:
Նախ ալկոհոլի մասին: Չնայած երկիրը մուսուլմանական է՝ Թունիսում ալկոհոլի օգտագործման օրենդրական արգելքներ չկան: Ավելին՝ Թունիսն ունի ալկոհոլային ազգային խմիչքներ, ինչպես օրինակ թզից պատրաստվող բուխան(40%), սեդրադինը՝ նարնջի կեղևից և խոտաբույսերից պատրաստվող լիկյոր(36-40%): Իսկ թիբարինը՝ արմավից և խոտաբույսերից պատրաստված լիկյորը (36-40%), երկրի այցեքարտերից է:
Թունիսում զբաղվում են նաև գինեգործությամբ: Քանի որ երկիրը եղել է Ֆրանսիայի պրոտեկտորատ, Թունիսում կիրառում են գինեգործության ֆրանսիական ավանդույթները: Արտադրանքի զգալի մասը իրացվում է հենց Թունիսում, մի մասն էլ արտահանվում է Ֆրանսիա, Գերմանիա, ԱՄՆ, Կանադա, Բելգիա:
Ինչ վերաբերում է կանանց իրավունքներին, ապա Թունիսում մինչև 2011 թվականի հեղափոխությունը դժվար էր գտնել մուսուլմանական խիստ դրես-կոդով կանանց: Թունիսցի կանանց համար նիկաբ կրելը(միայն աչքերի հատվածում նեղ բացվածքով սև գլխաշոր) հնարավոր դարձավ միայն հեղափոխությունից հետ, երբ իշխանության եկան իսլամիստները: Սակայն անգամ այսօր Թունիսի փողոցներով շրջելից դժվար է նման հագուստով կանանց տեսնել:
Կանանց իրավունքների պաշտպանության իմաստով Թունիսը կարելի է ասել արաբական աշխարհի առաջատարն է: Իսկ այդ առաջընթացը հնարավոր է դարձել երկրի առաջին նախագահ Հաբիբ Բուգեբայի շնորհիվ: Անկախությունից ամիսներ անց՝ 1956 թվականի օգոստոսի 13-ին Թունիսում ընդունվեց Անձնական կարգավիճակի մասին կոդեքսը, որը մի շարք ոլորտներում հավասարություն էր ապահովում կանանց և տղամարդկանց միջև: Ի դեպ, Թունիսում Կանանց օրը նշում են ոչ միայն մարտի 8-ին, այլ նաև օգոստոսի 13-ին:
Անձնական կարգավիճակի կոդեքսով, մասնավորապես, արգելվեց բազմակնությունը, սահմանվեց ամուսնության համար նավազագույն տարիք, ամուսնալուծության ընթացակարգ, որով կանայք ստացան տղամարդկանց հետ հավասար իրավունքներ: Կանայք նաև ստացան ընտրելու իրավունք, կրթության հավասար հասանելիություն: Թունիսում ծնողները պատասխանատվության են ենթարկվում իրենց աղջիկ երեխաներին դպրոց չուղարկելու դեպքում, և հակառակը՝ խրախուսվում են՝ այդ թվում նաև ֆինանսապես, եթե իրենց աղջիկ երեխան կրթության հարցում որոշակի հաջողություններ է գրանցում:
Հետագայում կանանց իրավունքների և ազատությունների մասով թունիսյան օրենսդրությունը շարունական բարեփոխվել է: Կանայք ստացել են աշխատելու (տղամարդկանց հետ հավասար պայմաններով), առանց իրենց ամուսինների թույլտվության տեղափոխվելու, բանկային հաշիվներ բացելու, բիզնես հիմնելու և այլ իրավունքներ:
Ընդ որում, պետք է նկատել, որ կանանց իրավունքների պաշտպանությունը և նման լիբերալ օրենսդրական դաշտ ստեղծելը նորանկախ Թունիսում որևէ կերպ առաջնահերթություն չէր, երկրում չկային ազդեցիկ ֆեմինիստական շարժումներ:
Անձնական կարգավիճակի կոդեքսը և հետագա բարեփոխումները Թունիսի առաջին նախագահի կողմից դիտվում էին որպես երկրի սոցիալ-տնտեսական վիճակում, հասարական ոլորտում առաջընթաց ապահովելու կարևորագույն միջոց, քանի որ երկրի բանկչության կեսը կանայք էին, իսկ երկրի զարգացման համար անհրաժեշտ էին մրցունակ կադրեր:
Բուրգեբայի այս քաղաքականությունը բավականին արդյունավետ էր: Արդեն 1980-ականներին Թունիսում ժողովրդագրական աճի մակարդակն ամենացածրն էր արաբական աշխարհում, ինչը խոսում է այն մասին, որ կանանց գործունեությունը միայն ընտանիքով չէր սահմանափակվում, նրանք արդեն ներգրավված էին կյանքի տարբեր ոլորտներում:
Այսօր Թունիսում բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում սովորողների կեսից ավելին կանայք են: Թունիսն արաբական առաջին երկիրն է, որի վարչապետը կին է:
Այս ամենը, իհարկե չի նշանակում, որ Թունիսում կանանց իրավունքների և ազատությունների մասով ամեն ինչ իդեալական վիճակում է, այսօր էլ օրենսդրական առումով բավականին բացեր կան, որոնք աստիճանաբար փորձում են լրացնել: Սակայն նույնիսկ ներկայիս բացերով Թունիսն իր ազատությամբ՝ արաբական, իսլամական երկրներին ոչ բնորոշ ազատությամբ, զարմացնում է և գրավում զբոսաշրջիկներին, որոնց երկիրն առաջարկում է ոչ միայն ծովափնյա հանգիստ, այլ նաև տարբեր քաղաքակրթությունների համադրմամբ հարուստ մշակույթ:
Ի դեպ, Հայաստանի քաղաքացիների համար Թունիսը բացահայտելուն արդեն երկրորդ տարին է օգնում է «Անռիվա Տուր» տուրօպերատորը «Նուվելեյր» ավիաընկերության միջոցով: Հայաստանի բոլոր տուրիստական ընկերություններից «Անռիվա տուրի» առաջարկած փաթեթները գնելու դեպքում հնարավոր է Թունիս մուտքի վիզան ստանալ ոչ թե Մոսկվայում դեսպանատնից, այլ հենց օդանավակայնում և շատ ավելի մատչելի արժեքով՝ 150 դոլարի փոխարեն վճարելով ընդամենը 25 դոլար:
-
16:17
ՀԱՐԳԵԼԻ՛ ԸՆԹԵՐՑՈՂ
-
16:16
Հանրապետությունում առաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կնվազի 8-10 աստիճանով
-
16:11
Հոկտեմբերի 7-ին ԱՊՀ-ի ոչ պաշտոնական գագաթնաժողով նախատեսված չէ. Պեսկով
-
16:10
Ադրբեջանի ԶՈՒ կրակի հետևանքով հայկական կողմում կան տուժածներ․ ՀՀ ՊՆ
-
16:00
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված առանց ուղեկցողի մնացած 20 երեխա և 216 տարեց գտնվում են ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հոգածության ներքո
-
15:30
Իրանը կողմ է տարածաշրջանի համար շահավետ տրանսպորտային հաղորդակցությունների զարգացմանը, սակայն ոչ՝ միջազգային սահմանների փոփոխությանը
-
15:10
Պետք է միջոցներ ձեռնարկել Ադրբեջանի կողմից սպառնալիքները կասեցնելու համար. իսպանացի պատգամավորը Գորիսում է
-
14:54
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն կրակ է բացել Կութի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի անձնակազմի համար սնունդ տեղափոխող մեքենայի ուղղությամբ
-
14:46
Մեր երկրները միևնույն մարտահրավերներն ունեն. կիպրոսցի խորհրդարանականը՝ Ալեն Սիմոնյանին
-
12:00
Ֆրանսիայի ԱԳ նախարարը կայցելի Հայաստան
-
11:30
Սամվել Շահրամանյանն ու մի խումբ պատասխանատուներ կմնան ԼՂ-ում՝ մինչև որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը
-
11:03
ՄԱԿ-ի առաքելությունը շատ, շատ, շատ օգտակար է Արցախի անապատում. Ժան-Քրիստոֆ Բյուսոն
-
10:43
Ադրբեջանի փոխվարչապետն այսօր կմեկնի Ստեփանակերտ
-
10:07
Սենատոր Գարի Փիթերսը ներկայացրել է օրինագիծ, որն արգելում է ԱՄՆ օգնությունն Ադրբեջանին
-
09:38
Խումբն Արցախում կմնա` մինչև զոհվածների աճյունների ու անհետ կորածների որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը. Թադևոսյան
-
20:26
Ժամը 18։00-ի դրությամբ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 100․480 անձ արդեն Հայաստանում է
-
19:54
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունն ապատեղեկատվություն է տարածել
-
15:25
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 7-10 աստիճանով, սպասվում է անձրև և ամպրոպ
-
13:16
Միացյալ Թագավորությունը 1 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ կհատկացնի՝ աջակցելու Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածներին
-
12:25
Հայաստան է ժամանել բռնի տեղահանված 100 հազար 417 արցախցի
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
Խոնավություն՝ 23%
Քամի՝ 2,57 կմ/ժ