Սահմանների ամրապնդում, լայնածավալ զորավարժություններ. ինչ են համաձայնեցրել ՀԱՊԿ երկրների ղեկավարները Դուշանբեում

• 16.09.2021, 18:43
•  ԵԱՏՄ,  Ասիա,  Աշխարհ,  Հայաստան

© Пресс-служба МИД РФ/ТАСС

Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ) գագաթնաժողովին մասնակցող երկրներն այսօր պայմանավորվել են ամրապնդել կազմակերպության հարավային սահմանները Աֆղանստանում իրավիճակի ֆոնին: Մեկ ամսից նրանք մի շարք լայնածավալ զորավարժություններ կանցկացնեն Տաջիկստանում: Այս մասին հայտնում է Panorama.am-ը՝ հղում կատարելով ՏԱՍՍ գործակալությանը։

Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, որն ինքնամեկուսացման պատճառով հանդիպմանը մասնակցել է տեսակապով, հայտարարել է, որ «մեղմ ասած, Աֆղանստանից արևմտյան զորքերի հապճեպ» դուրսբերումը հանգեցրեց նրան, որ ՀԱՊԿ-ի համար առաջ եկան «նոր, իսկապես» սուր մարտահրավերներ և ռիսկեր»:

Գագաթնաժողովի մասնակիցների հիմնական հայտարարություններն ու որոշումները

Աֆղանստան

Հավաքական անվտանգության խորհուրդը, որի մեջ մտնում են ՀԱՊԿ երկրների ղեկավարները, կոչ է արել «հակամարտության մեջ ներգրավված բոլոր աֆղանական կողմերին հնարավորինս արագ սկսել խաղաղ կարգավորման առարկայական բանակցություններ»: Կազմակերպությունը նպատակահարմար է համարում «օգտագործել առկա բանակցային հնարավորությունները», ներառյալ ընդլայնված «եռյակի» մեխանիզմը (Ռուսաստան, ԱՄՆ, Չինաստան և Պակիստան) և մոսկովյան ձևաչափը:

ՀԱՊԿ-ը կարագացնի տաջիկ-աֆղանական սահմանի ամրապնդման նպատակային ծրագրի ընդունումը, և մեկ ամսից Տաջիկստանում մի շարք լայնածավալ զորավարժություններ կանցկացնի՝ իրավիճակի սրման դեպքում գործողություններ կատարելու համար:

ՀԱՊԿ-ը հստակեցրեց օպերատիվ տեղակայման ծրագիրը և Արագ արձագանքման հավաքական ուժերի կազմը և ընդունեց դրանք ժամանակակից զինատեսակներով, ռազմական և հատուկ տեխնիկայով վերազինելու ծրագիրը:

Ղազախստանի նախագահ Քասիմ-Ժոմարտ Տոկաևն ընդգծել է, որ իրավիճակը Աֆղանստանում «զարգանում է դեպի լուրջ ապակայունացում՝ հղի քաղաքացիական պատերազմով»:

Արտաքին քաղաքականություն

Գագաթնաժողովի եզրափակիչ հռչակագրում ՀԱՊԿ երկրները վերահաստատեցին իրենց «միասնությունն ու վճռականությունը՝ հետևողականորեն աշխատելու միջազգային և տարածաշրջանային անվտանգության ամրապնդման ուղղությամբ»։

Նիկոլ Փաշինյանը կոչ արեց խորացնել կազմակերպության երկրների արտաքին քաղաքական համակարգումը և այլ միջազգային կազմակերպությունների հետ փոխգործակցությունը, ինչպես նաև թարմացնել «ճգնաժամին արձագանքման մեխանիզմները»:

Հռչակագրում նշվում է, որ ՀԱՊԿ-ը կուժեղացնի համագործակցությունը ՄԱԿ-ի, ԱՊՀ-ի, Շանհայի համագործակցության կազմակերպության և ԵԱՀԿ-ի հետ՝ «փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող ոլորտներում»:

Բացի այդ, կազմակերպությունը կունենա խաղաղապահության գծով գլխավոր քարտուղարի հատուկ ներկայացուցչի ինստիտուտ:

Կազմակերպության ներսում

ՀԱՊԿ երկրները կստեղծեն ռազմական ոստիկանության, քննիչների, դատախազների և դատարանների (տրիբունալների) համագործակցության մեխանիզմ՝ այն անձանց դեմ գործերով, որոնք մտնում են հավաքական անվտանգության համակարգի կազմավորումներում:

Կողմերը պայմանավորվել են ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել ՀԱՊԿ շրջանակներում պաշտպանական ձեռնարկությունների համագործակցությանը: Ավելի վաղ կազմակերպության անդամները նախապես հաստատել էին ռազմաարդյունաբերական համալիրում համագործակցության ռազմավարությունը. նախատեսվում է պատրաստել կոնկրետ համաձայնեցված առաջարկներ մինչև 2022 թվականը:

Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովն առաջարկել է մշակել գործողության մեխանիզմ ՀԱՊԿ անդամ մի երկրի կողմից մյուսի վրա հարձակման դեպքում: Նա կրկին ուշադրություն է հրավիրել հանրապետության՝ Տաջիկստանի հետ սահմանին շարունակվող լարվածության վրա: