ԼՂՀ ԱԳ նախարարի հարցազրույցը Ef.Syn-ին․ Եթե պատերազմը վերսկսվի, Հայաստանն ու շատ այլ երկրներ կճանաչեն Արցախի անկախությունը

• 11.05.2016, 14:58
•  Տարածաշրջան,  Աշխարհ,  Հայաստան,  ԼՂՀ

Եթե նոր պատերազմ սկսվի, ոչ միայն Հայաստանը, այլ նաև շատ այլ երկրներ կճանաչեն Արցախը որպես անկախ պետություն:

Ինչպես հաղորդում է Արցախպրեսն՝ այս մասին  հունական Ef.Syn-ին տված հարցազրույցում նշել է ԼՂՀ ԱԳ նախարար Կարեն Միրզոյանը:

 

Ստորև ներկայացնում ենք հարցազրույցն ամբողջությամբ.

-Ինչպե՞ս սկսվեց վերջին պատերազմը:

-Արդեն 22 տարի է, որ գոյություն ունի հրադադարի համաձայնագիրը, բայց այդ 22 տարիների ընթացքում միշտ ադրբեջանցիների կողմից եղել են հարձակումներ ոչ միայն հայկական դիրքերի, հայ զինծառայողների, այլև հայկական գյուղերում և հասարակ բնակիչների դեմ: Մենք տեսնում ենք Ադրբեջանի կողմից աճող ագրեսիայի նշաններ և զորքերի կուտակումներ մեր սահմանների մոտ: Մենք շարունակաբար ընդգծել ենք Մինսկի խմբի համանախագահող երկրներին՝ Ռուսաստանին, Ֆրանսիային և Միացյալ Նահանգներին, որ ադրբեջանցիները զենք ու զորք են կուտակում և ավելացնում են իրենց ագրեսիվությունը, բայց և՛ դիվանագետները, և միջազգային լրատվամիջոցներն անտեսեցին դրանք: Ադրբեջանը տարիներ շարունակ պատերազմը վերսկսելու պայմաններ է ստեղծել:

Ես չեմ խոսում միայն Ադրբեջանի սպառազինությունների աճի և հակահայկական քարոզչության, այլև Բաքվի կողմից Մինսկի խմբի առաջարկներից շարունակաբար հրաժարվելու մասին: Եվ ապրիլի 2-ին Ադրբեջանի հարձակումն Արցախի դեմ ոչ միայն հարձակում էր մեր երկրի, այլև Մինսկի խմբի խաղաղության ջանքերի դեմ: Ադրբեջանի գործողությունները սպառնալիք են համաշխարհային խաղաղությանն ու տարածաշրջանային կայունությանը:

 

-Ինչու՞ պատերազմը հենց հիմա սկսեցին:

-Կան բազմաթիվ պատճառներ: Ադրբեջանն իր երկրի ներսում գտնվում է շատ բարդ իրավիճակում, նա բազմաթիվ խնդիրների է բախվում թե՛ ներսում, թե՛ միջազգային ասպարեզում: Սա նրանց համար միակողմանի երթևեկությամբ փողոց էր:

 

-Արդյո՞ք այդտեղ դեր են խաղացել նավթի և գազի գների անկումը, ինչը Բաքվին մեծ տնտեսական ճգնաժամի առջև է կանգնեցրել, նաև դաշնակից Թուրքիայի և Ռուսաստանի միջև հակամարտությունը:

-Ես չեմ խորանա պատճառների վերլուծության մեջ, միայն մի կարևոր դիտարկում կանեմ: Ադրբեջանի ղեկավարությունն ու նախագահը չեն ուզում տեսնել խնդրի դիվանագիտական ու բանակցությունների ճանապարհով լուծում: Եթե նա չի ստանում այն, ինչ ուզում է, նա կարող է վերսկսել պատերազմը: Այնպես որ, նրանք պատասխանատվություն են կրում սանձազերծված պատերազմի համար։ Մենք վստահ ենք, որ Բաքուն շարունակելու է պատերազմի ուղին:

 

-Այդուհանդերձ, Թուրքիան խրախուսում է Բաքվին: Մասնավորապես, պատերազմից մի քանի օր առաջ Էրդողանը հայտարարել էր, որ Անկարան «մինչև վերջ» կաջակցի Բաքվին և որ Ղարաբաղը «մի օր կվերադառնա օրինական սեփականատիրոջը՝ Ադրբեջանին»:

-Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև բարեկամությունն ու համագործակցությունը երեկ չի սկսվել: Արդեն 1988-ից, նախքան ԽՍՀՄ փլուզումը, Անկարան Բաքվի կողմից էր: Տարիներ շարունակ Թուրքիան զինում և վարժեցնում է ադրբեջանական բանակը, որի նպատակը պատերազմն է:

 

-Նախկինում Ռուսաստանի համակրանքը կարծես Հայաստանի կողմն էր, սակայն վերջին պատերազմում Մոսկվայի հետ կային որոշակի տարաձայնություններ և նրանք նաև զենք են վաճառել Բաքվին:

Ռուսաստանը դարեր շարունակ հեգեմոն դեր ունի Կովկասում՝ կապված իր դիրքի ու մեծության հետ ու դա նորմալ է: Իհարկե, մենք անհանգստացած ենք, որ Ռուսաստանը զենք է վաճառում Ադրբեջանին, բայց նա զենք է վաճառում նաև Հայաստանին: Այս խնդիրը մենք բազմաթիվ անգամ բարձրացրել ենք ռուսական կողմի առջև: Բայց քանի դեռ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը չի կարգավորվել դիվանագիտական և խաղաղ միջոցներով, տարբեր երկրների կողմից զենք է վաճառվելու: Ադրբեջանը զենք է գնել ոչ միայն Ռուսաստանից, այլև Իսրայելից և որոշ եվրոպական երկրներից:

 

-Ի՞նչ լուծում կարող է ունենալ Լեռնային Ղարաբաղի խնդիրը:

-Լուծումն ավելի հեշտ կլինի, եթե տարածաշրջանի ժողովուրդներն առաջ ընթանան ժողովրդավարության ճանապարհով և երկրների կառավարություններն ունենան ժողովրդական մանդատը:

Մենք հավատում ենք ժողովրդավարությանն ու ժողովուրդների ինքնիշխանությանը, նաև Արցախի ժողովրդի ինքնիշխանությանը, որն ինքնորոշման իրավունք ունի, որին հասել է ժողովրդավարական ճանապարհով:

 

-Հայաստանի խորհրդարանի երկու պատգամավորներ բարձրացրել են Ղարաբաղի անկախության ճանաչման հարցը: Արդյո՞ք սա ճնշման ձև է՝ խուսափելու համար Ադրբեջանի ագրեսիվ քայլերի կրկնությունից ԼՂ-ում:

-Ես ցանկանում եմ, որպեսզի պարզ լինի, որ եթե Ադրբեջանը նորից հարձակում գործի, դա վերջ կդնի Մինսկի խմբի շրջանակներում խաղաղ գործընթացին և դիվանագիտական լուծմանն այս հարցում: Այս կարծիքին են նաև Մինսկի եռանախագահներն ու այլ եվրոպական երկրներ: Ավելորդ է ասել, որ եթե նոր պատերազմ սկսվի, ոչ միայն Հայաստանը, այլ նաև շատ այլ երկրներ կճանաչեն Արցախը որպես անկախ պետություն:

 

-Սակայն, աշխարհում փոքր երկրների թվի աճելու միտումն անհանգստացնում է շատ եվրոպական երկրների, էլ չենք խոսում Կոսովոյի և օկուպացված Կիպրոսի խնդիրների մասին:

-Սխալ է զուգահեռներ տանել Ղարաբաղի և Կոսովոյի կամ Կիպրոսի միջև: Դրանք տարբեր դեպքեր են՝ իրենց առանձնահատկություններով ու բնութագրիչներով: Նրանք, ովքեր պնդում են, որ կան նմանություններ, չեն ցանկանում լուծել խնդիրը: Խնդիրները լուծվում են ոչ թե զենքի և տիրապետման, այլ ժողովուրդների ժողովրդավարական, ազատ կամարտահայտման միջոցով:

Մենք ուզում ենք, ժողովուրդներ և երկրներ, որտեղ գերակշռում են զենքով հարցեր լուծելու ցանկությո՞ւնը, թե՞ երկրներ, որտեղ խնդիրները լուծվում են ժողովուրդների ժողովրդավարական արտահայտման, ազատության և ինքնորոշման իրավունքի հիման վրա:

 

-Ձեզ չի՞ մտահոգում, որ Ադրբեջանը վերջին տարիներին թարմացնում է իր սպառազինությունն՝ օգտագործելով Եվրոպա նավթի ու գազի արտահանումից ստացվող միջոցները: Արդյո՞ք սա կարող է ազդել որոշ երկրների, այդ թվում Հունաստանի հետ Ձեր հարաբերությունների վրա, որոնք առևտրային և էներգետիկ շահեր ունեն Բաքվից:

-Մեր թանգարանները համագործակցության և մեր ժողովուրդների եղբայրության օրինակներ են, որոնք հազարամյակների պատմություն ունեն: Նավթն, ի վերջո, վաղ թե ուշ, կվերջանա, իսկ հայ և հույն ժողովուրդների բարեկամական հարաբերությունները դարերի պատմություն ունեն և ոչ մի կապ չունեն, այնպիսի ժամանակավոր բաների հետ, ինչպիսին նավթն է: Սա է իմ պատասխանը ձեր հարցին: