Հայաստանն՝ Իրան-ԵԱՏՄ ազատ տնտեսական գոտու ակտիվ դերակատար

• 18.05.2018, 20:30
• Լիլիա Ամիրխանյան
•  Տարածաշրջան,  «Հայացք» վերլուծական կենտրոն,  Հայաստան

Իրան-ԵԱՏՄ ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման մասին երկար սպասված համաձայնագիրը վերջապես կնքվեց: Այն իրենից ներկայացնում է կարևոր տնտեսական ձեռքբերում, որն ունի ընդգծված առանձնահատկություններ Հայաստանի համար:

Առաջին հերթին պետք է նշել, որ համաձայնագիրը ժամանակավոր է՝ երեք տարով: Եռամյա ժամկետի ավարտից հետո, հաջողելու պարագայում, լիարժեք համաձայնագրի կնքման ակնկալիք կա: Սա ենթադրում է ազատ տնտեսական գոտու առավելագույնս արդյունավետ գործարկման նախատրամադրվածություն:

Հայաստանի դերակատարությունն ու մասնակցության շահեկանությունն ավելի ցայտուն է՝ ելնելով մի շարք հանգամանքներից: Նախևառաջ, Իրանի հետ ԵԱՏՄ անդամ երկրներից միայն Հայաստանն ունի ցամաքային կապ, ինչը նշանակում է, որ աշխարհագրորեն ԱՏԳ-ն տեղակայված կլինի հենց մեր երկրում: Սա, իր հերթին ենթադրում է Իրանի հետ Մեղրու ԱՏԳ զարգացում, մեր երկրում նոր աշխատատեղեր, տնտեսական ակտիվության աճ, Իրան-Հայաստան փոխադարձ առևտրի աճ: Վերջինիս մասով հատկապես նշանակալից Իրանի կողմից վարվող արտաքին առևտրի հովանավորչական քաղաքականության խոչընդոտի հաղթահարում. ԱՏԳ-ի շրջանակներում իրականացվող առևտրաշրջանառության մեջ ներառված են 400-500 անուն ապրանքատեսակ, որի արտահանմամբ Հայաստանը հետաքրքրված է:

Մյուս կողմից, հաշվի առնելով Իրանի նկատմամբ Արևմուտքի որդերգած միջուկային ծրագրի առկայություն, որը հղի է Իրանի համար ռիսկային զարգացումներով, Հայաստանը մեր հարևան երկրի համար կընկալվի դեպի արտաքին աշխարհ էլ ավելի կայուն դարպասներ՝ արդեն ինստիտուցիոնալ լրացուցիչ լծակով:

Ի վերջո, Իրան-ԵԱՏՄ ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման բանակցային դերակատարը Հայաստանն էր: Ուստի հաջողված բանակցությունները մի կողմից կբարձրացնեն ՀՀ դերակատարությունը ԵԱՏՄ կառույցում, մյուս կողմից և՛ ներսում, և՛ դրսում տեղ կհասնեն համապատասխան ազդակներ ԵԱՏՄ-Հայաստան-երրորդ երկիր բանակցային կամրջի արդյունավետության մասին: