Հակահայկական նախագծերը՝ որպես ԵԽԽՎ կողմից թույլ տրված թերացումների արդյունք

Մի քանի օրից ԵԽԽՎ-ն իր ձմեռային նստաշրջանին քվեարկության կդնի Արցախին առնչվող՝ մեղմ ասած ոչ օբյեկտիվ երկու բանաձևի նախագծեր: Հաստատվելու դեպքում դրանք որևէ իրավական ուժ չեն ունենա և որևէ բան չեն կարող պարտադրել ո՛չ ՀՀ-ին, ո՛չ ԼՂՀ-ին: Այնուամենայնիվ, նման նախագծերի ներառումը ԵԽԽՎ օրակարգում ինքնին բավական մտահոգիչ է` հաշվի առնելով դրանց միակողմանի բնույթը և դրանց հիմքում ընկած զեկույցների պատրաստման գործընթացում թույլ տրված բավական լուրջ թերացումները:
Այսպես, ԵԽԽՎ-ն աշխարհում ամենահին խորհրդարանական համագործակցության միջազգային ձևաչափն է, ինչը միմիայն մեծացնում է նրա կողմից ընդունվող որոշումների որակի և արդյունավետության հետ կապված ակնկալիքները: Իրականությունը, ցավոք, որոշակիորեն տարբերվում է: Այն, որ ԵԽԽՎ-ն, որը երբևէ չի ունեցել և չունի հակամարտությունների կարգավորման, քաղաքական լուծումների որոնման, միջնորդական գործունեության առաքելություն, տարբեր շահեր սպասարկող խորհրդարանականների նախաձեռնությամբ փորձում է միջամտել Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացին, բավական խնդրահարույց է: Մի պահ մոռանալով անգամ ԵԽԽՎ խորհրդարանականների հեղինակած զեկույցների (որոնք ընկած են համապատասխան բանաձևերի նախագծերի հիմքում) բովանդակությունը` պետք է նշել, որ Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ ԵԽԽՎ-ի կողմից ցանկացած զեկույցի պատրաստում, բանաձևի/հայտարարության ընդունում (անգամ եթե դա լիներ հայամետ), ըստ էության, եվրոպական կառույցների գործունեության հիմքում ընկած` միմյանց աշխատանքին չխոչընդոտելու առանցքային սկզբունքի կոպտագույն ոտնահարում է:
Նման խախտման մասին է վկայում թեկուզ հենց այն հանգամանքը, որ զեկույցները մշակվել են առանց ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների հետ խորհրդակցության և նրանց մոտեցումները հաշվի առնելու, մինչդեռ հենց Մինսկի խմբին է արդեն շուրջ երկու տասնամյակ վստահված հակամարտության կարգավորման մանդատը, և նրանցից բացի՝ հազիվ թե որևէ այլ մարմին առավել լավ տիրապետի Ղարաբաղյան հակամարտության և բանակցային գործընթացի բոլոր նրբություններին: Չունենալով ոչ հակամարտությունների կարգավորման փորձ, ոչ էլ տիրապետելով Ղարաբաղյան հակամարտության առանձնահատկություններին` ԵԽԽՎ-ն, ըստ էության, ոչ միայն չի կարող որևէ կերպ նպաստել հակամարտության քաղաքական կարգավորմանը (խոսքը չի վերաբերում հումանիտար խնդիրներին), այլ ընդհակառակը` իր նախաձեռնություններով միայն կխոչընդոտի ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործունեությանը: Թերևս, ԵԽԽՎ կողմից նման հնարավոր ապակառուցողական քայլերի կանխմանն են ուղղված նախորդ տարվա նոյեմբերին և ԵԽԽՎ նստաշրջանից օրեր առաջ` հունվարի 22-ին ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների համատեղ հայտարարությունները, որոնցում ընդգծվում էր, որ հենց ՄԽ-ին է պատկանում հակամարտության կարգավորման մանդատը: Ավելին՝ վերջին հայտարարությունում համանախագահներն անգամ հստակ ուղերձ ունեին ԵԽԽՎ խորհրդարանականների համար, և կոչ էին անում «չձեռնարկել այնպիսի քայլեր, որոնք կվնասեն ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մանդատին կամ կբարդացնեն շարունակվող բանակցային գործընթացը»: Այն, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբն արդեն բացահայտ քննադատական ուղերձներով է հանդես գալիս, մի կողմից հաստատում է, որ գործընկեր ԵԽԽՎ-ն այս անգամ իրոք չափն անցել է՝ միջամտելով ՄԽ-ին լիազորված խնդիրների, մյուս կողմից դա վկայում է, որ նման ապակառուցողական քայլերը կարող են բացասական հետևանք ունենալ հակամարտության կարգավորման տեսանկյունից:
Ինչ վերաբերում է ԵԽԽՎ ձմեռային նստաշրջանի օրակարգ ներառված բանաձևերի բովանդակությանը, ապա դրանք արդարացիորեն արդեն հասցրել են ստանալ «հակահայկական» որակումը: Հաշվի առնելով, որ տվյալ բանաձևերի բովանդակությունն արդեն բազմակողմանիորեն քննարկվել և քննադատվել է տարբեր մակարդակներով, բավարարվենք միայն մի քանի առանցքային թերացումներ մատնանշելով.
-
նախագծերում կիրառված տերմինաբանությունը հակասում է հակամարտությունների կարգավորման ոգուն, ունի վառ արտահայտված միակողմանի բնույթ և խտրական վերաբերմունք հակամարտության կողմերի նկատմամբ,
-
բանաձևերը չեն ներառում խնդիրների հետ կապված ԼՂՀ իշխանությունների, քաղաքացիական հասարակության մոտեցումները` չնայած այն հանգամանքին, որ դրանք ուղղակիորեն առնչվում են ԼՂՀ քաղաքացիների ճակատագրին,
-
Սարսանգի ջրամբարին առնչվող բանաձևի նախագիծը, մասնավորապես, հումանիտար խնդրի քաղաքականացման վառ դրսևորում է, ինչը ոչ միայն որևէ կերպ չի նպաստում տվյալ խնդրի կարգավորմանը, այլ ընդհակառակը` նվազեցնում է նման խնդիրների կարգավորման հնարավորությունը:
Այս շարքը կարելի է շարունակել, սակայն ի թիվս ներկայացվող տարբեր դրույթների՝ ԵԽԽՎ հակահայկական բանաձևերի դեմ ուղղված ամենակարևոր հակափաստարկն այն է, որ դրանք կարող են դառնալ տարածաշրջանի հերթական անկայունացման պատճառ: ԵԽԽՎ խորհրդարանականները, ովքեր բավական հեռու են մեր տարածաշրջանային իրողություններից, հազիվ թե հասկանում են, որ աղմկահարույց այդ նախագծերը հաստատվելու դեպքում անգամ աննշան առաջընթաց չեն կարող ապահովել Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում: Դրանք կարող են դառնալ միայն Ալիևի ոգևորության ևս մեկ առիթ, և, ինչպես փորձն է ցույց տալիս, դա արտահայտվում է սահմանային լարվածության նոր աճով` հանգեցնելով զոհերի, այդ թվում քաղաքացիական անձանց շրջանում:
Ժամանակն է, որ ԵԽԽՎ խորհրդարանականներն առավել խորը մտածեն սեփական քայլերի հնարավոր հետևանքների վերաբերյալ, որպեսզի չդառնան անմեղ զոհերի սպանության մեղսակից: Ինչ վերաբերում է ԵԽԽՎ հայկական պատվիրակությանը, ապա որպես ԵԽԽՎ լիիրավ անդամներ՝ հենց խորհրդարանականները կարող են հանդես գալ ԵԽԽՎ բարեփոխումների նախաձեռնությամբ, ինչը կառույցին հնարավորություն կտա չշեղվելու իր առաքելությունից և առավել արդյունավետ լուծելու իր առջև դրված խնդիրները:
-
22:56
Էրդողանը հայտնել է, որ Հունաստանի վարչապետն իր համար այլևս գոյություն չունի
-
21:58
Ադրբեջանի նախագահը ստեղծել է Հայաստանի հետ սահմանազատման պետական հանձնաժողով
-
21:44
Դիմադրության շարժման հայտարարությունը բրյուսելյան բանակցությունների վերաբերյալ
-
21:13
ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղարն անդրադարձել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հաղորդակցության ուղիների բացման խնդիրներին
-
19:41
Հայտնի է սահմանազատման հարցերով հանձնաժողովի կազմը
-
18:58
Կրեմլը մեկնաբանել է Բորելի հայտարարությունները՝ ԵՄ զինված ուժերի ստեղծման անհրաժեշտության մասին
-
18:12
Ադրբեջանի կազմում որևէ կարգավիճակ անընդունելի է․ Արցախի նախագահի խոսնակ
-
18:01
Ուզբեկստանում ոստիկանները ղազախստանցի զբոսաշրջիկներին էլեկտրաշոկի են ենթարկել
-
17:33
Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հետ
-
17:30
Կհանդիպենք մայիսի 24-ին՝ ժամը 08:00-ին. Իշխան Սաղաթելյան
-
17:16
ԵԱՀԿ-ում Լեհաստանի նախագահությունը ողջունում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև հանդիպումը
-
17:08
Ձեր ուժը ձեր գրչի զորությունն է. Արթուր Թովմասյանը շնորհավորել է լրագրողի մասնագիտական օրվա կապակցությամբ
-
16:51
ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Անուշ Բեղլոյանը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել
-
16:40
Թեհրանում սպանել են Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի սպայի
-
16:06
Հայաստանում քաղաքական իրավիճակը կայուն է. ՔՊ-ական պատգամավոր
-
15:38
Բանակցությունների հերթական ռաունդը. Ի՞նչ տվեց բրյուսելյան հանդիպումը
-
15:07
Մհեր Գրիգորյանն ընդունել է ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Անջեյ Կասպրշիկին
-
15:00
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 7-10 աստիճանով. առաջիկա 5 օրվա եղանակի կանխատեսում
-
14:44
Փաշինյանը շնորհավորել է կոմպոզիտոր Արամ Սաթյանի ծննդյան 75-ամյակի առիթով
-
14:27
ԱՄՆ-ի կառավարական պատվիրակությունը կայցելի Ղազախստան, Ղրղզստան, Ուզբեկստան և Տաջիկստան
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
20:35
«Դիմադրություն» շարժման հանրահավաքը Ֆրանսիայի հրապարակում (ուղիղ)
-
19:06
Փաշինյանը Զարեհ Սինանյանին գործուղում է Լիբանան, Սիրիա և Իրան
-
08:54
Կրկնազատիկ (Նոր կիրակի)
-
09:04
Բաքուն պետք է կոնկրետացնի՝ որ տարածքներն է տեսնում Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մեջ․ Արմեն Գրիգորյանը՝ Հաջիևին
-
16:57
Բայդենը խոստացել է, բարեփոխումներ է նախապատրաստել Մեքսիկայից այցելուներին քաղաքացիության տրամադրման մասով
-
11:20
Ցեղասպանության 107-րդ տարելից. աշխարհի արձագանքն ու Թուրքիայի ժխտողականությունը
-
18:23
Լևոն Արոնյանը վստահեցրել է, որ Հայաստանում իրավիճակի փոփոխման պարագայում, վերադառնալու է մեր կազմ․ Սերժ Սարգսյան
-
18:06
Սպառողական գների ինդեքսն այս տարվա առաջին եռամսյակում կազմել է 7,8 %
-
18:20
Արցախի ԱԳ նախարար Դավիթ Բաբայանը հանդիպել է ԱԺ խմբակցությունների ղեկավարների հետ
-
00:39
Պուտինն ասել է, որ Ռուսաստանը չի հրաժարվում Ուկրաինայի հետ բանակցություններից
Խոնավություն՝ 55%
Քամի՝ 0,51 կմ/ժ