ՀՀ տնտեսություն. ԱՄՀ կանխատեսումներ և ՀՀ վիճակագրական տվյալներ

• 27.04.2015, 14:14
•  Հայաստան,  Տեղեկանք

Վերջերս Արժույթի համաշխարհային հիմնադրամը (ԱՀՄ) հրապարակել է World Economic Outlook -2015 զեկույցը: Ըստ հիմնադրամի կանխատեսումների՝ համաշխարհային տնտեսական աճն այս տարի կկազմի 3.3 տոկոս, ընդ որում զարգացող երկրների մոտ այն կլինի 2.4 տոկոսի սահմաններում: Ըստ  ԱՀՄ 2015թ. մարտի կանխատեսումների՝ ՀՀ տնտեսական աճը կունենա 1 տոկոսի անկում:

Սակայն, պետք է նշել,  որ միջազգային կառույցների կանխատեսումները ոչ միշտ են իրականանում. անցյալ տարվա հոկտեմբերին ԱՄՀ կանխատեսել էր 2.6 տոկոսի աճ ՀՀ տնտեսության համար, սակայն իրական աճը կազմեց 3.4 տոկոս: Այսպիսով, կարելի է ասել, որ կանխատեսումները միայն դիտարկումներ են, սակայն դա միանշանակ ընդունել չի կարելի: Ավելին, ստորև ներկայացված են վիճակագրական ծառայության կողմից տրամադրված ՀՀ տնտեսական վիճակը բնութագրող հիմնական ցուցանիշները: Տվյալներն արտացոլում են տնտեսական վիճակի փոփոխությունները հունվար – մարտ ամիսների կտրվածքով՝ 2014թ.-ի նույն ժամանակաշրջանի հետ համեմատած:

2015թ. ՀՀ տնտեսական ամփոփ տվյալներ

Ինչպես երևում է այս տվյալներից, ՀՀ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը հունվար – մարտ ամիսների դրությամբ  նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատությամբ աճել է 2.5 տոկոսով, ինչը բավական լավ արդյունք է: Այս ցուցանիշով մենք տարածաշրջանում առաջինն ենք, իսկ Եվրասիական տնտեսական միության անդամ երկրների կտրվածքով երկրորդը՝ Ղազախստանից հետո։ Արտադրության ծավալներն աճել են 2 տոկոսի չափով: Գյուղատնտեսությունն իր արտադրության ծավալներով առաջ է անցել արդյունաբերությունից՝ գրանցելով 4.5 տոկոսի աճ: Շինարարության ոլորտը մի փոքր զիջում է վերը նշված երկու ոլորտներին, այն գրանցել է 0.8 տոկոսի աճ, սակայն սա բացատրելի է, քանի որ ձմռան ամիսներին շինարարության ոլորտը հիմնականում աշխուժություն չի ցուցաբերում: Ծառայությունների ոլորտը գերազանցում է բոլորին՝ գրանցելով գրեթե 4 տոկոսի աճ: Նվազող արդյունք է գրանցել առևտրաշրջանառությունը՝ 6.3 տոկոսի չափով: Արտաքին առևտուրը նվազել է 28.5 տոկոսով, այդ թվում 23.1 տոկոսով նվազել է արտահանումը և 30.5 տոկոսով՝ ներմուծումը: Ինչպես երևում է տվյալներից ներմուծումը ավելի է կրճատվել, քան արտահանումը: Պետք է նշել, որ ներմուծման ծավալների կրճատումը դիտարկվում է որպես դրական արդյունք, ինչը հուշում է այն մասին, որ ներքին արտադրանքը բավարարում է պահանջարկը և ներմուծման կարիքը կրճատվում է: Ինֆլիացիան սպառողական ապրանքների գծով գրանցվել է 5.1 տոկոս, իսկ արդյունաբերական ապրանքների գծով՝ 5.4 տոկոս: Գնաճը պայմանավորված է մի շարք գործոններով, որոնք հիմնականում արտաքին են: Այս դեպքում գնաճի բացասական հետևանքները կանխելու համար լավագույն լուծումը աշխատավարձերի բարձրացումն է: Այսպիսով, ըստ վիճակագրական տվյալների՝ տարվա առաջին երեք ամիսների ընթացքում միջին ամսական աշխատավարձն ավելացել է 0.3 տոկոսով նախորդ տարվա համեմատությամբ:

Ընդհանուր առմամբ տնտեսական պատկերը դրական է: Պետք է հաշվի առնել նաև մի շարք այլ գործոններ, որոնք ազդում են հատկապես զարգացող երկրների վրա: Օրինակ՝ դոլարի տատանումները, որոնք որոշակի ռիսկեր են առաջացնում, մյուս կողմից դոլարի արժևորումը բացասական է ազդում հատկապես ներմուծման վրա, քանի որ դառնում է ներքին շուկայում ապրանքների թանկացման պատճառ: