Արևմուտքում չեն կողմնորոշվում ՌԴ դեմ պատժամիջոցները երկարաձգելու հարցում

• 20.05.2016, 22:19
•  Եվրոպա,  ԵԱՏՄ,  Ամերիկա,  Աշխարհ

themillenniumreport.com

ՌԴ դեմ Արևմուտքի պատժամիջոցների գործողության ժամկետը լրանում է սույն թվականի հուլիսի 31-ին, իսկ դրանց երկարաձգման վերաբերյալ քննարկումները տեղի կունենան հունիսի 28-29 կայանալիք գագաթաժողովի ժամանակ: Սակայն, այս պահին դրանց երկարաձգման շուրջ միասնական կարծիք ԵՄ-ի ներսում կարծես թե չկա:

ՌԴ  դեմ սահմանված պատժամիջոցները, որոնք պայմանավորված են ուկրաինական ճգնաժամով, իրենց բնույթով և դրանց կիրառմանը կողմը երկրների թվով աննախադեպ են Ռուսաստանի պատմության մեջ: ՌԴ դեմ սանկցիաների ներդրման նախաձեռնողը եղել է ԱՄՆ-ն, որը  նպատակ էր հետապնդում մեկուսացնել Ռուսաստանին  միջազգային քաղաքական թատերաբեմում, ինչպես նաև ՝ վնաս հասցնել Ռուսաստանի տնտեսությանը:

Ավելի ուշ, ամերիկյան հզոր տնտեսական և քաղաքական լոբբինգի ներքո կիրառվող պատժամիջոցներին միացան նաև եվրոպական երկրները, չնայած այն հանգամանքին, որ եղան եվրոպական երկրներ, որոնք դեմ դուրս եկան այս գործընթացին: Վերջիններս գիտակցում էին, որ պատժամիջոցների կիրառման արդյունքում կտուժի ոչ միայն Ռուսաստանը, այլև այն երկրները, որոնք տնտեսական սերտ հարաբերություններ ունեն Ռուսաստանի հետ:

Այնուամենայնիվ, ՌԴ  դեմ պատժամիջոցների կիրառմանը կողմ հանդես եկան ԵՄ անդամ 28 երկրներն, ինչպես նաև՝ ԱՄՆ դաշնակից երկրները, ի դեմս՝ Ավստրալիայի, ճապոնիայի, Կանադայի: 

Ինչպես նշեցինք, ՌԴ դեմ պատժամիջոցների գործողության ժամկետը լրանում է սույն թվականի հուլիսի 31-ին, իսկ դրանց երկարաձգման վերաբերյալ քննարկումները տեղի կունենան հունիսի 28-29 կայանալիք գագաթաժողովի ժամանակ: Սակայն մինչև կայանալիք գագաթաժողովի մեկնարկը, այս հարցի շուրջ արդեն իսկ ընթանում են թեժ քննարկումներ ԱՄՆ-ի և Եվրոպական երկրների կողմից:

Դիտարկելով Ռուսաստանի դեմ կիրառվող պատժամիջոցների վերաբերյալ  ԱՄՆ և Եվրամիության երկրների դիրքորոշումներն՝ ակնհայտ է  դառնում, որ այս հարցի շուրջ առկա  են տարամետ մոտեցումներ:

Քննարկելով ՌԴ դեմ սանկցիաների չեղարկման կամ երկարաձգման հարցը՝ Բարաք Օբաման և Հյուսիսային Եվրոպայի երկրները հանդես են եկել համատեղ հայտարարությամբ, որտեղ նշել են, որ Ռուսաստանի դեմ սահմանված պատժամիջոցները հանելու փոխարեն, անհրաժեշտ է դրանք  երկարաձգել այնքան ժամանակ, քանի դեռ Ռուսաստանն  ամբողջությամբ չի իրականացրել Մինսկում ձեռքբերված համաձայնությունները:

Հայտարարության մեջ  շեշտադրվում է այն փաստը, որ ներդրված պատժամիջոցներն անմիջականորեն առնչվում են նաև Ղրիմին, և քանի դեռ Ռուսաստանը չի  վերադարձրել այդ տարածքը, սահմանված սանկցիաները կշարունակեն գործել:

ՌԴ դեմ պատժամիջոցների կիրառման վերաբերյալ իրենց դիրքորոշումն են հայտնել նաև եվրոպական երկրները: Գերմանիայի խոշոր «Այլընտրանք Գերմանիայի համար»  ընդդիմադիր կուսակցությունը պահանջել է  Ռուսաստանի նկատմամբ  կիրառվող   պատժամիջոցների վերացում: Կուսակցությունը, բացի այդ, պատրաստում է նաև բանաձևի նախագիծ՝  Գերմանիայի կառավարություն ներկայացնելու համար:

Բանաձևի նախագիծը մշակվել է Բադեն-Վյուրտենբերգի պառլամենտի պատգամավոր Ուդո Շտայնի կողմից: Նա պնդում է, որ Արևմուտքի կողմից ՌԴ դեմ պատժամիջոցների կիրառման գործընթացում արհամարհվել է  Բադեն-Վյուրտենբերգի դիրքորոշումը: Բանն այն է, որ այս տարածաշրջանում գործում է ռուսական ներկայացուցչություն ունեցող շուրջ 900 կազմակերպություն: Հետևաբար Ռուսաստանը Բադեն-Վյուրտենբերգի հիմնական գործընկերն է, ում հետ առևտրային հարաբերությունները պետք է շարունակեն զարգացում ապրել:

Որոշ եվրոպական երկրներ՝ Հունգարիան և Հունաստանը, ի սկզբանե դեմ են եղել և անվստահությամբ են վերաբերվել այս նախաձեռնությանը, իսկ այժմ պատժամիջոցների թուլացման մասին հայտարարությամբ հանդես են եկել Ավստրիան և Իտալիան:

Դիրքորոշման փոփոխության նկատվում է նաև Լեհաստանի պարագայում: Լեհաստանի նախագահ՝  Անժեյ Դուդան խոսել է Ռուսասանի հետ սառը պատերազմ սկսելու անթույլատրելիության մասին:

Հռոմում ՆԱՏՕ-ի ռազմական ակադեմիայում ելույթ ունենալիս, նա անհրաժեշտ է համարել կառուցել նպատակաուղղված երկխոսություն՝ սխալվելու հավանականությունը թուլացնելու, կոնֆլիկտներից խուսափելու և փոխհարաբերություններում կանխատեսելիությունը բարձրացնելու համար: Այնուամենայնիվ, նա հավելել է, որ Ռուսաստանի գործողություններն Ուկրաինայում խարխլում են անվտանգության համակարգը Եվրոպայում:

ԵՄ արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ, Եվրոպական հանձնաժողովի փոխնախագահ Ֆեդերիկա Մոգերինին, իր հերթին արտահայտելով ԵՄ ընդհանրական դիրքորոշումը, նշել է,  որ ՌԴ դեմ ուղղված եվրապական պատժամիջոցները պետք է երկարաձգվեն, քանի դեռ ուկրաինական ճգնաժամի կարգավորման ուղղությամբ գործող Մինսկի համաձայնությունները ողջ ծավալով դեռ  չեն իրականացվել:

Ամփոփելով, կարող ենք ենթադրել, որ եվրոպական երկրները, ԱՄՆ-ի ազդեցության ներքո չունեն բավարար չափով ինքնավարություն այս հարցում ինքնուրույն դիրքորոշում ցուցաբերելու համար: ԱՄՆ-ն ծայրաստիճան բացասաբար է վերաբերվում ԵՄ այն երկրների դիրքորոշմանը, որոնք հանդես են գալիս ՌԴ դեմ պատժամիջոցները հանելու մասին հայտարարություններով:

Նման նախադեպ եղել է նաև Իրանի դեպքում, երբ  վերջինիս դեմ ՄԱԿ-ի ԱԽ բանաձևերով (№ 1696, № 1737, № 1747, № 1803, № 1835, № 1929 ) սահմանվել էին  պատժամիջոցներ: Այդ ժամանակ ԱՄՆ-ն սպառնացել էր տուգանքներ սահմանել այն երկրների նկատմամբ, որոնք այս կամ այն կերպ կփորձեին շրջանցել Իրանի դեմ ուղղված պատժամիջոցների կիրառման գործընթացը:

Այդ իսկ պատճառով, շատ կազմակերպություններ, որոնք թե´ իրանցիների և թե´ ամերիկացիների հետ ունեին գործընկերային հարաբերություններ, հրաժարվեցին շարունակել Թեհրանի հետ հետագա համագործակցությունը՝ չցանկանալով վատթարացնել հարաբերություններն ԱՄՆ-ի հետ: