Իշխանությունը պահելու համար՝ Ալիևը փոխում է «խաղի պայմանները»

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը փետրվարի 5-ին հրամանագիր է ստորագրել ապրիլի 11-ին արտահերթ նախագահական ընտրություններ նշանակելու վերաբերյալ՝ չեղարկելով հոկտեմբերին նշանակված հերթական ընտրությունները: Նման որոշումը ինչ-որ առումով անսպասելի էր, քանի որ դեռ 2016թ.-ի հոկտեմբերին, Ալիևն իր հարցազրույցներից մեկում հայտարարել էր, որ ընտրությունների ժամկետը փոփոխելու մտադրություն չունեն և դրա անհրաժեշտություն էլ չկա:
Ստեղծված իրավիճակում հարց է առաջանում՝ ի՞նչը դրդեց Ալիևին մտափոխվել և գնալ արտահերթ ընտրությունների նշանակման՝ փոխելով «խաղի պայմանները»: Եթե փորձենք հստակեցնել Ալիևի կողմից արտահերթ նախագահական ընտրություններ նշանակելու հիմնական դրդապատճառները, ապա կարելի է պայմանականորեն առանձնացնել 2 տիպի գործոններ՝ ներքին և արտաքին:
Արտաքին գործոնների շարքում նախևառաջ պետք է նշել, որ, արտահերթ ընտրութուններ նշանակելով, Ալիևը փորձում է նվազեցնել արտաքին միջամտութունը երկրի ընտրական գործընթացներին: Ադրբեջանի նման բռնապետական երկրների պարագայում իշխանության վերարտադրությունը, միջազգային հանրությանը դա «մարսեցնելն» ունի որոշակի գին: Այդ ամենը հստակ գիտակցում է նաև արդեն 4-րդ անգամ անընդմեջ նախագահելու (այս անգամ արդեն 7 տարի ժամկետով) հավակնություն ունեցող Ալիևը: Տեղափոխելով ընտրության ժամկետը՝ Ալիևը հույս ունի, որ տարբեր ուժային կենտրոններ չեն հասցնի մշակել և կիրառել Բաքվից տարբեր դիվիդենտներ քաղելու, զիջումներ կորզելու ծրագրեր: Տվյալ պարագայում՝ հօգուտ Ալիևի է աշխատում նաև միջազգային օրակարգում առկա խնդիրների բազմազանությունը՝ ՌԴ ընտրություններից մինչև սիրիական Աֆրինում քրդերի դեմ թուրքական ԶՈւ-ի գործողություններ:
Մեկ այլ կարևոր գործոն է մարտին Ռուսաստանում նախատեսվող ընտրությունները և միջազգային հանրության, մասնավորապես՝ Արևմուտքի հնարավոր արձագանքը դրանց: Ըստ Ալիևի հաշվարկների՝ Ռուսաստանի ընտրությունները և դրանց հաջորդող Արևմուտք-ՌԴ հարաբերություններում նոր սրացումը (որը, կարծես թե, անխուսափելի է) իրենց վրա կսևեռեն միջազգային հանրության ուշադրությունը՝ իսկ Ադրբեջանի ապրիլին կայանալիք արտահերթ ընտրությունները կստվերվեն: Այլ կերպ ասած՝ Արևմուքի ուշադրությունն Ադրբեջանի նախագահական ընտրություններին այս շրջանում անհամեմատ ավելի թույլ կլինի, քան կարող է լինել հոկտեմբերին:
Բացի այդ, մինչև արտահերթ ընտրություններ ընկած երկու ամիսը բավական կարճ ժամանակահատված է մասնագիտացված միջազգային կառույցների համար (օրինակ՝ ԵԱՀԿ ԺՀՄԻԳ-ը) ադրբեջանական ընտրություններին ընթացքին հետևող երկարաժամկետ դիտորդական առաքելություններ ապահովելու համար, ինչը ևս իր հերթին Բաքվին թույլ կտա էապես նվազեցնել ընտրախախտումների վերաբերյալ հետագա քննադատությունները:
Ինչ վերաբերում է ներքին պատճառներին, թերևս առաջնային դերակատարում ունեն Ադրբեջանում սոցիալ-տնտեսական պայմանները, ավելի ճիշտ՝ դրանց հետ կապված բացասական կանխատեսումները: Գաղտնիք չէ, որ նավթի գների անկումը բավական լուրջ մարտահրավեր էր նավթային ասեղի վրա նստած ադրբեջանական տնտեսության համար: Ըստ տարբեր գնահատականների՝ երկրում հասունանում է վերջին երեք տարում Ադրբեջանի ազգային արժույթի՝ մանաթի արդեն երրորդ դևալվացիան: Նման բացասական միտումների կյանքի կոչման պարագայում Ադրբեջանում գոյություն ունեցող սոցիալ-տնտեսական դժգոհություններն առավել լայն բնույթ կստանային, ինչն էլ լուրջ սպառնալիք կդառնար հոկտեմբերին վերընտրվելու Ալիևի ծրագրերի համար:
Բացի այդ, տեղափոխելով ընտրությունների ժամկետը՝ Ալիևը ցայտնոտի մեջ է դնում նաև ադրբեջանական ընդդիմությանը կամ այն «բեկորներին», որոնք մնացել են ադրբեջանական ընդդիմությունից: Ադրբեջանցի ընդդիմադիրները նախ բավարար ժամանակ չեն ունենա կոնսոլիդացվելու, հնարավորության դեպքում միմյանց հետ բանակցելու, սեփական ուժերը միավորելու համար: Բացի այդ, արտահերթ ընտրությունների պատճառով նախընտրական քարոզչության կարճ ժամկետը ևս հնարավորություն չի տա ընտրազանգվածի հետ պատշաճ աշխատանք իրականացնել: Ի դեպ, որոշ ընդդիմադիր ուժեր արդեն իսկ հայտարարել են, որ հրաժարվում են նախագահական արտահերթ ընտրություններին մասնակցությունից և հանդես են եկել ընտրությունները բոյկոտելու կոչերով: Հատկանշական է այն հանգամանքը, որ հանրային շրջանակներում հետընտրական հնարավոր դժգոհությունների լուծումը ևս Ալիևն ունի. մայիսին նախատեսվում են լայնամասշտաբ միջոցառումներ (Ադբեջանի Դեմոկրատական Հանրապետության հիմնադրման 100-
Ի լրումն ներքին և արտաքին գործոնների՝ կարևոր է նաև անդրադառնալ Ղարաբաղյան հակամարտության գործոնին, որն, ինչպես հայտնի է, ադրբեջանական իշխանությունների կողմից տարիներ շարունակ օգտագործվում է սեփական իշխանության պահպանման և ամրապնդման համար: Շրջանառվում է մոտեցում, որ ադրբեջանական իշխանությունները, ներքին և արտաքին տարբեր գործոններով պայմանավորված, նախատեսում են նոր ռազմական արկածախնդրություն Արցախի ուղղությամբ: Ուստի, հնարավոր ռիսկերը նվազեցնելու համար, Բաքվում որոշում է կայացվել ընտրությունների ժամկետը փոխել: Խուսափելով կանխատեսումներից՝ կարող ենք նշել միայն, որ այս մոտեցումը ևս կյանքի իրավունք ունի և, բնականաբար, պետք է առավել բարձրացնի հայկական զինված ուժերի զգոնությունը:
Ամփոփելով նշենք, որ Ադրբեջանի նախագահի կողմից արտահերթ նախագահական ընտրությունների նշանակումը հստակ հաշվարկված քայլ է, որն, ամենայն հավանականությամբ, պայմանավորված է ոչ թե մեկ, այլ մի քանի՝ թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին գործոններով: Նպատակը առավել քան պարզ է՝ կազմակերպել նախագահ Ալիևի վերընտրվելու հերթական «քաղաքական թատրոնը»՝ հնարավորինս առանց ռիսկերի:
այլ նյութեր այս թեմայով
- Ադրբեջանի ոստիկանությունը ցրել է ԿԸՀ դիմաց կազմակերպված հերթական բողոքի ցույցը Ադրբեջանական ոստիկանությունն հերթական անգամ ցրել է Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի մոտ կազմակերպված բողոքի...
- ՀԱՅԱՑՔ Երևանից. Ադրբեջանում և Ադրբեջանի շուրջ տեղի ունեցող զարգացումները «Հայացք Երևանից. Realpolitik» հաղորդման շրջանակներում «Օրբելի» վերլուծական կենտրոնի փորձագետ Տարոն Հովհաննիսյանի...
- Ընտրությունների ժամանակ Ադրբեջանի իշխանություններն իրենց առաջ երեք հիմնական խնդիր էին դրել. Նարեկ Մինասյան Ադրբեջանական իշխանությունների նպատակն է ստեղծել լեգիտիմության իմիտացիա, ցույց տալ, որ տեղի են ունենում դեմոկրատական...
- Ընտրվելու պարագայում լուծելու եմ Ադրբեջանում բնակվող և ամուսնանալ չկարողացող կանանց խնդիրները. Ադրբեջանի նախագահի թեկնածու Պատերազմի մեջ գտնվող երկրում բնակչության աճի համար տարբեր մեխանիզմների մշակումն ու իրագործումը պակաս կարևոր...
- Ինչու՞ Ալիևը գնաց արտահերթ ընտրությունների. պարզաբանում է ադրբեջանագետ Տաթև Հայրապետյանը (հարցազրույց) Ալիևը, «կոպիտ ասած» որոշել է արագ կազմակերպել և «արանքից հանել» իր 4-րդ ընտրությունները:
այլ նյութեր այս թեմայով
- Տնտեսություն. Ադրբեջանի տնտեսական անկման և սահմանային սադրանքների կապը «Առավոտյան լուրեր Լիլիթ Թումանյանի հետ» հաղորդման «Հայացք. տնտեսություն» խորագրի ներքո անդրադարձ է եղել Ադրբեջանի...
- Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ ևս մեկ հայկական պատվիրակություն կմեկնի Բաքու Այդ օրերին Ադրբեջանի մայրաքաղաքում տեղի է ունենալու Եվրոպա-Կովկաս-Ասիա միջազգային տրանսպորտային միջանցքի (ՏՐԱՍԵԿԱ)...
- Արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ Ադրբեջանում. ո՞ւմ համար է այս անակնկալը Բոլորովին գաղտնիք չէ, որ ընտրությունների շրջանում (նախընտրական շրջան, բուն ընտրություններ, հետընտրական շրջան)...
- Խոշորացույց. Ադրբեջան-ԵՄ նոր համաձայնագիր «Խոշորացույց» հաղորդման շրջանակներում անդրադարձել ենք Ադրբեջան-ԵՄ հարաբերություններին, Բաքվի՝ Արցախի հարցում...
- Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն սպառնացել է «Իզվեստիա» թերթի թղթակցին Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն սպառնացել է ռուսական «Իզվեստիա» թերթի թղթակից Գրիգորի Կլիմովին ներառել «սև ցուցակում»։
-
01:29
Մեծ Բրիտանիայի լորդերի պալատի անդամները հանդես են եկել հայտարարություններով՝ ի աջակցություն Արցախի
-
23:13
Ադրբեջանում քրեական գործ է հարուցվել լիբանանցի երկու հայերի նկատմամբ, որոնք գերի են ընկել Արցախում
-
22:01
Տեղի է ունեցել Հայաստանի և Վրաստանի արտգործնախարարների հանդիպումը
-
21:42
ԵՄ ԱԳՆ ղեկավարները հունվարի 25-ին կքննարկեն Նավալնու գործի հետ կապված Ռուսաստանի դեմ հնարավոր պատժամիջոցների հարցը
-
20:23
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետն ընդունել է ԱՄՆ դեսպանին
-
19:18
Գագիկ Ջհանգիրյանն ու Դավիթ Խաչատուրյանն ընտրվեցին ԲԴԽ անդամի պաշտոնում
-
19:04
Արցախի ԱԳՆ-ն կարևորել է Եվրախորհրդարանի բանաձևերը
-
18:29
Երկրագունդ. Արցախյան հակամարտությունը Եվրախորհրդարանի բանաձևերում
-
17:14
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա եղանակի կանխատեսում
-
15:13
ԱՄՆ-Չինաստան նոր առճակատում՝ ույղուրների հարցի շուրջ
-
14:43
Արցախի հարցը լուծված չէ, այլ պարտադրված հրադադար է, որը ևս Ադրբեջանը խախտում է. Ադամ Շիֆ
-
14:40
Ի՞նչ քաղաքական ուղի է անցել ԱՄՆ Կլիմայի և գիտության գործակալության անձնակազմի նախագահի հատուկ օգնական Ջեֆ Մարությանը
-
14:18
Արտակ Բեգլարյանը Կարմիր խաչի Արցախի գրասենյակի ղեկավարի հետ քննարկել է մարդասիրական մի շարք ծրագրեր
-
14:17
Էկոնոմիկայի նախարարը ծանոթացել է Սյունիքի մարզի տնտեսական իրավիճակին
-
14:02
Արցախում հայտնաբերվել է 1 զինծառայողի և 3 քաղաքացիական անձի աճյուն
-
13:58
ԵԱՏՄ երկրների կառավարությունների ղեկավարներն Ալմաթիում կմասնակցեն Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստին
-
13:04
Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցի քաղաքական լուծումը կարևոր է տարածաշրջանային խաղաղության և կայունության ամրապնդման համար. ԱՄՆ դեսպան
-
12:59
Արցախում հայտնաբերվել է կորոնավիրուսով վարակվելու 8 նոր դեպք
-
12:56
Զորավարժությունները չեն վկայում, որ թուրք-ադրբեջանական ղեկավարությունը խաղաղ մտադրություններ ունի Հայաստանի հանդեպ. ԱԳՆ
-
12:49
Հայաստանի սահմանների որոշման գործընթացն ուղեկցվում է Ադրբեջանի կողմից սպառնալիքներով. ՄԻՊ-ը դիմել է ԵԱՀԿ գործող նախագահին և այլ կառույցների ղեկավարներին
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
19:33
Գուրգեն Կարապետյանին նվիրված բրոնզե քանդակ է տեղադրվել Դնեպրում
-
16:43
Գործող իշխանությունն այսօր նույնիսկ մարդասիրական օրակարգ չի կարողանում առաջ մղել
-
20:14
Գազի սակագինն առաջին եռամսյակի համար մնաց անփոփոխ. գազային բանակցությունները՝ կրկին ձախողված
-
20:40
Մեր պահանջն է՝ Երևանը որևէ համաձայնագրի ստորագրությամբ չվտանգի Հայաստանի պետականությունը. Արամ Առաջին
-
12:41
Լեռնային Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների դեմ սադրանքներ չեն կատարվել. Լավրով
-
16:25
Ինչո՞ւ ՌԴ ԱԳՆ-ն որոշեց պատասխանել Փաշինյանին
-
15:48
ԱՄՆ-ում առաջին անգամ կորոնավիրուսի «բրիտանական» շտամ է հայտնաբերվել
-
23:23
Հուսանք, որ 2021-ը կվերականգնի մեր կորսված ինքնասիրությունը
-
10:11
Ադրբեջանի նախագահի հայտարարությունը հակասում է 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 8-րդ կետի պահանջին. Թաթոյան
-
15:50
Իրանի կառավարության խոսնակը ամանորյա հայալեզու ուղերձ է հղել
Խոնավություն՝ 55%
Քամի՝ 5 կմ/ժ