Լիբիա. պատերազմի և պատերազմի միջև

Լիբիայի մայրաքաղաք Տրիպոլիի համար կատաղի մարտերը շարունակվում են: Այսօր ավիահարվածներ են հասցվել Տրիպոլիում գործող միակ օդանավակայանին: Ռազմական գործողությունները դադարեցնելու ՄԱԿ-ի կոչերն անտեսվում են: Լիբիական ազատ բանակի հրամանատար մարշալ Խալիֆա Հաֆթարը, ով ապրիլի 4-ին հայտարարել էր Տրիպոլին գրավելու գործողության մեկնարկի մասին, բավականին վճռական է տրամադրված «մայրաքաղաքն իսլամիստներից ազատագրելու հարցում»: Նրա կարծիքով` լիբիացի ժողովրդի փրկությունը վիճակված է հենց իրեն:
Նշենք, որ Տրիպոլիում գործում է ՄԱԿ-ի և ԵՄ-ի աջակցությունը վայելող ազգային համաձայնության կառավարությունը Ֆայեզ Սարաջի գլխավորությամբ: Տոբրուկում հաստատված խորհրդարանը, որը վերահսկում է երկրի արևելյան շրջանները, չի ճանաչում վերջինիս իշխանությունը: Լիբիական ազատ բանակի հրամանատար մարշալ Խալիֆա Հաֆթարը վայելում է երկրի արևելքում հաստատված իշխանությունների աջակցությունը:
Մարշալ Հաֆթարի կողմից Տրիպոլին գրավելու ռազմական գործողությունը բնավ անսպասելի չէր. Հաֆթարի ուժերն այժմ վերահսկում են Լիբիայի տարածքի երկու երրորդը: Գազով հարուստ հարավային շրջաններում իրենց վերահսկողությունը հաստատելուց հետո հաջորդ թիրախն ակնհայտորեն պետք է դառնային արևմտյան շրջանները` այդ թվում մայրաքաղաք Տրիպոլին, որտեղ կենտրոնացած է երկրի բնակչության մեկ քառորդը: Ընդ որում, մայրաքաղաքը գրավելու գործողության համար այժմ թերևս ամենահարմար ժամանակահատվածն է: Հարևան Ալժիրը, որն այս տարիներին, սեփական անվտանգության նկատառումներից ելնելով, փորձել է կիրառել հնարավոր բոլոր լծակները Լիբիայում ճգնաժամը ռազմական լուծումը բացառելու համար, չի կարողանում ճնշում գործադրել Հաֆթարի վրա իր մոտ տեղի ունեցող ներքաղաքական զարգացումների պատճառով:
Ապրիլի 14-15-ին նախատեսվում է ՄԱԿ-ի հովանու ներքո անցկացնել Լիբիայի հարցով համաժողով և նշանակել ընտրությունները երկիշխանությանը վերջ տալու նպատակով: Տրիպոլիի ուղղությամբ ռազմական գործողությունները կարող են էականորեն մեծացնել Հաֆթարի ազդեցությունը քաղաքական գործընթացներում` հատկապես որ նա վայելում է միջազգային և տարածաշրջանային մի շարք խաղացողների աջակցությունը: Խոսքն առաջին հերթին Եգիպտոսի, Արաբական Միացյալ Էմիրությունների, Ռուսաստանի և Ֆրանսիայի մասին է:
Միացյալ Նահանգներն ու ԵՄ-ն աջակցում են Տրիպոլիի իշխանություններին, սակայն գործնական քայլեր այդ ուղղությամբ դեռ չեն իրականացնում, առնվազն դրանք տեսանելի չեն (բացառությամբ ՄԱԿ ԱԽ բանաձևի, որը Ռուսաստանի վետոյի պատճառով չընդունվեց): Ավելին, ԱՄՆ-ը հայտարարել է Լիբիայից իր զորքերը դուրս բերելու մասին:
Ինչ վերաբերում է լիբիացի ժողովրդի դիրքորոշմանը, ապա այստեղ ամեն ինչ միանշանակ չէ: Լիբիայում բավականին մեծ է ցեղային ազդեցությունը: Այժմ Հաֆթարին աջակցում է ցեղային ընդարձակ կոալիցիան, որը ժամանակին աջակցում էր Քադաֆիին: Արևմտյան շրջաններում, սակայն, բնակչությունը լուրջ մտավախություններ ունի, որ Հաֆթարի իշխանության հաստատումը կնշանակի երկրում բռնապետական կարգերի վերականգնում` թեև նրանք այլևս այդքան խանդավառությամբ չեն վերաբերում դեմոկրատական արժեքներին: Այնուամենայնիվ, տնտեսական և անվտանգային խնդիրներ ունեցող Լիբիայի բնակչությունը հոգնել է արդեն 8 տարի շարունակվող ճգնաժամից, և այն կարգավորելու ուղղությամբ իրական քայլեր են ուզում:
Ընդհանուր առամամբ, տպավորություն է, որ և´ միջազգային դերակատաների, և´ Լիբիայի բնակչության մոտ որոշակի ընկալում կա, որ Լիբիայում ճգնաժամին վերջ տալու համար միայն քաղաքական գործընթացը բավարար չէ:
Իսկ ինչ ելք կունենա Տրիպոլիի գրոհը, դեռևս դժվար է ասել: Հաֆթարի հաղթանակի հավանականությունը բավականին մեծ է` հատկապես եթե նրան հաջողվի ստանալ Տրիպոլիում գործող զինված խմբավորումների աջակցությունը: Ամեն դեպքում, այդ հաղթանակը և երկրում երկիշխանության վերացումը լիբիական ճգնաժամի կարգավորում չի կարող նշանակել:
-
00:08
Եթե Ուկրաինան պարտվի, ապա ՆԱՏՕ-ին նրա անդամակցության քննարկումն իմաստ չի ունենա․ Ստոլտենբերգ
-
23:59
Աշխարհի 4 ծագերից Տավուշ ժամանած հոգևորականները ավարտեցին իրենց առաքելությունը Ոսկեպարի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցում
-
22:42
ՊԲ ստորաբաժանումներն ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակ չեն բացել․ Արցախի ՊՆ
-
22:22
Հայաստանի ԱԽ քարտուղարի հայտարարության մեջ Մոսկվայի հասցեին կշտամբանքներ են եղել․ Զախարովա
-
22:11
Հայտնի է Թուրքիայի խորհրդարանի նոր նախագահի անունը
-
22:02
Արարատ Միրզոյանը հեռախոսազրույց է ունեցել Թուրքիայի նորանշանակ ԱԳ նախարար Հաքան Ֆիդանի հետ
-
21:22
Գերմանիան ակնկալում է, որ անհապաղ ազատ կարձակվեն Բաքվում պահվող հայ ռազմագերիները
-
21:00
Տեղի է ունեցել Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նեղ կազմով նիստը
-
20:25
Հայ-ադրբեջանական բանակցությունները կշարունակվեն նաև Գերմանիայի և Ֆրանսիայի մասնակցությամբ․ Միխայել Ռոթ
-
18:41
Սոչիում տեղի է ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի և Միխայիլ Միշուստինի հանդիպումը
-
17:25
ԵՄ դեսպանը կարծում է, որ Վրաստանը 2023 թվականին կստանա Եվրամիության անդամի թեկնածուի կարգավիճակ
-
17:00
Իրանը ցանկանում է իր տարածքում գազային հանգույց ստեղծել ՌԴ-ի, Թուրքմենստանի և Կատարի հետ
-
16:42
Իրանի ԱԳՆ-ն դատապարտել է Բլինքենի հայտարարությունները՝ խոստանալով ուժեղացնել զսպման միջոցները
-
16:26
Երևան-Բաթումի-Երևան գնացքը կգործի հունիսի 14-ից
-
16:16
ԳԴՀ Բունդեսթագի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահն այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր
-
15:50
ՀՀ-ն շահագրգռված է կայուն հիմքերի վրա դնել Միացյալ Թագավորության հետ հարաբերությունները. Ալեն Սիմոնյանը՝ Լինդսի Հոյլին
-
15:21
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
14:08
Համաշխարհային բանկը Հայաստանի տնտեսական աճի կանխատեսումը բարձրացրել է 4.4 տոկոսի
-
14:00
ԵՄ առաքելությունը նոր օպերատիվ կենտրոններ կբացի Ջերմուկում և Իջևանում
-
13:42
Նավթի առաջարկը կնվազի. սպասումներ համաշխարհային տնտեսությունում
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
11:08
Ի՞նչ արձանագրվեց երեկ Բրյուսելում
-
10:08
Հակառուսական պատժամիջոցների նոր փաթեթն ուղղված է երրորդ երկրներին
-
15:21
Հնարավո՞ր է դեֆոլտ ԱՄՆ-ում
-
13:19
Ընտրությունները Թուրքիայում` երկրորդ փուլին ընդառաջ
-
11:11
Արևմտյան պատժամիջոցները՝ սպառնալիք ՀՀ-ի համար
-
14:29
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
16:00
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
17:00
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
13:29
Flynas ավիաընկերությունը Սաուդյան Արաբիայից Հայաստան ուղիղ չվերթներ կիրականացնի
-
09:09
Մայիսի 28՝ Առաջին Հանրապետության օր
Խոնավություն՝ 45%
Քամի՝ 3,09 կմ/ժ