Ալիևը փոխել է «խավիարային դիվանագիտությունը». The Economist

• 23.03.2016, 21:58
•  Տարածաշրջան,  Աշխարհ

huffpost.com

Քաղբանտարկյալների համաներումը մարդու իրավունքների պարբերաբար շարունակվող խախտումների ֆոնին չի կարող գնահատվել որպես առաջընթաց: Այս մասին ասվում է Լրագրողների ազատության և անվտանգության ինստիտուտի կողմից մարտի 17-ին Ադրբեջանում 14 քաղբանտարկյալի ազատ արձակման կապակցությամբ տարածված հայտարարությունում: Կառույցը այս համաներումը գնահատում է որպես Վաշինգտոնում կայանալիք միջուկային անվտանգության գագաթաժողովի շրջանակներում ադրբեջանական ղեկավարության համար Սպիտակ տանը ընդունելություն կազմակերպելու Բաքվի հնարավորությունների ընդլայնում:

Ալիևի կողմից մի շարք քաղբանտարկյալներին ներում շնորհելու որոշման կապակցությամբ հիացական գնահատականները սկսել են զիջել այդ քայլի չոր քաղաքական գնահատականներին ոչ միայն ադրբեջանական այլ նաև միջազգային հանրության կողմից: Նշենք, որ վերլուծաբանները դեռ այն ժամանակ ասում էին, որ Ալիևի կողմից նման հրամանը ոչ թե նրա ավելի ժողովրդավար դառնալու արդյունք է, այլ նպատակ է հետապնդում սիրաշահելու արևմտյան գործընկերներին՝ հատկապես ԱՄՆ-ին: Սակայն այն ժամանակ ամերիկյան և եվրոպական ղեկավար շրջանակների կողմից Ալիևի այս որոշման կապակցությամբ հնչող ստանդարտ դրական արձագանքը միջազգային հանրության համար ընկալելի չէր դարձնում Ալիևի որոշման իրական շարժառիթները: Իսկ դրանք հետևյալն են՝ չեզոքացնել ԱՄՆ-ում որոշակի շրջանակների  հակաադրբեջանական արդյունավետ գործունեությունը և վերականգնել Վաշինգտոնի հետ հարաբերությունները, որոնք այժմ բավականին վատ վիճակում են գտնվում:

Դրա համար Ադրբեջանը ստիպված է անցում կատարել զիջումների քաղաքականության, քանի որ, ինչպես ցույց է տվել վերջին ամիսներին Բաքվի դիվանագիտական պրակտիկան(օրինակ՝ ԵԽԽՎ ձախողումը), ադրբեջանական ավանդական դիվանագիտությունը այլևս այդքան էլ արյունավետ չէ: Այս կապակցությամբ բրիտանական The Economist-ը գրում է նաև, որ Ադրբեջանը ստիպված է այլ ուղիներ փնտրելու, քանի որ «ավանդաբար խավիարային դիվանագիտություն օգտագործող Ալիևի ռեսուրսները նավթի գների անկման հետևանքով կրճատվել են»: Մեկնաբանելով քաղբանտարկյալներին համաներում շնորհելը՝ հեղինակավոր թերթը գրում է. «Նավթային պետության բռնապետական ռեժիմը պատրաստվում է Վաշինգտոնում մարտի 31-ին կայանալիք միջուկային անվտանգության գագաթաժողովին՝ փորձելով վերականգնել իր ռեկորդային ցածր վարկանիշը»:

Սակայն հարկ է նշել, որ Ալիևը սխալվել է իր հաշվարկներում: Բաքուն ազատ է արձակել ոչ այն քաղբանտարկյալներին, որոնց պատճառով Արևմուտքը այդքան քննադատում էր Ալիևին և ենթադրվում է, որ Վաշինգտոնում այս մասին Ալիևին անպայման հիշեցնելու են: