Արաբական գարնան երկրորդ «եթերաշրջանը». ամփոփում

Չնայած 2011 թվականին տեղի ունեցած արաբական գարունից հետո արաբական մի շարք երկրներում ժողովրդավարական բարեփոխումներ իրականացնելու պահանջը հանգեցրեց քաոսի և անվտանգային լուրջ խնդիրների՝ արաբական երկրներում շարունակում է սուր մնալ ժողովրդավարական բարեփոխումների հանրային պահանջը, ինչի արդյունքում 2019 թվականին արաբական որոշ երկրնում մենք ականատես եղանք արաբական գարնան երկրորդ եթերաշրջանին:
Այսպես, 2019 թվականի ապրիլի 2-ին երկարատև ցույցերից հետո Ալժիրի երկարամյա նախագահ Աբդելազիզ Բուտեֆլիկան հրաժարական ներկայացրեց: Սակայն Ալժիրին չհաջողվեց խուսափել քաղաքական ճգնաժամից: Նախ ցույցերը շարունակվում էին, քանի որ նախագահի պաշտոնակատար է8 նշանակվել Բուտեֆլիկայի թիմակից Աբդել Կադեր Բենսալահը: Ալժիրցիները դեմ էին հանդես գալիս ընտրությունների անցկացմանը, քանի դեռ իշխանության ղեկին գտնվում են հին ռեժիմի ներկայացուցիչները: Արդյունքում հունիսին նշանակված ընտրությունները չեղարկվեցին: Իսկ դեկտեմբերին երկրի դե ֆակտո ղեկավար, Ալժիրի գլխավոր շտաբի պետ Ահմեդ Գայդ Սալահի պնդմամբ նշանակված ընտրություններն անցան բողոքի զանգվածային ակցիաների ֆոնին:
Դեկտեմբերի վերջին Սալահի մահը որոշակի հնարավորություններ է բացում երկրի նորընտիր նախագահ Աբդելմաջիդ Տեբոունի համար երկրում իր վերահսկողությունը հաստատելու և քաղաքական ճգնաժամը հաղթահարելու համար՝ կատարելով խորքային քաղաքական բարեփոխումներ իրականացնելու ալժիրցիների պահանջը:
Սուդանում զարգացումներն այլ սցենարով ընթացան: Դեռ 2018 թվականի դեկտեմբերին սկսված բողոքի ակցիաների ֆոնին, որոնք հանգեցրել էին տասնյակ զոհերի, ապրիլի 11-ին տեղի ունեցավ ռազմական հեղաշրջում: Սուդանի երկարամյա նախագահ Օմար ալ-Բաշիրին գահընկեց անելուց հետո իշխանությունն իր ձեռքը վերցրեց ռազմական խորհուրդը, ինչը նոր ցույցերի առիթ դարձավ: Քաղաքական ճգնաժամը հաղթահարելու նպատակով սեպտեմբերին ձևավորվեց անցումային կառավարություն զինվորականների և քաղաքացիական ուժերի ներկայացուցիչներից, որոնք պետք է երեք տարվա ընթացքում իրականացնեն քաղաքական և տնտեսական արմատական վերափոխումներ:
2019 թվականին բողոքի լայնամասշտաբ ակցիաներ տեղի ունեցան նաև Լիբանանում և Իրաքում, որտեղ իրավիճակը դեռևս հանգուցալուծում չի ստացել:
Հոկտեմբերից Իրաքում ընթացող բողոքի ակցիաներն ուղղված էին գործազրկության, կոռուպցիայի և հանրային ծառայությունների ցածր որակի դեմ: Այս ակցիաները ԻՊ դեմ հաղթանակից հետո Իրաքի պատմության ամենաարյունալի դրվագն է. ցույցերի ընթացքում զոհվել է ավելի քան 400, վիրավորվել մոտ 8800 մարդ: Իրաքցիների բողոքի չդադարող ակցիաների ֆոնին երկրի նախագահը և կառավարությունը հրաժարական ներկայացրեցին տարեվերջին: Քաղաքական ճգնաժամը հաղթահարելու հարցում կարևոր նշանակություն կարող է ունենալ դեկտեմբերի վերջին Իրաքի խորհրդարանի կողմից ընտրությունների մասին նոր օրենքի ընդունումը, որը հնարավորություն է տալիս առաջիկա արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցել նաև անկախ թեկնածուներին: Նշենք, որ սա ցուցարարների գլխավոր պահանջներից էր: Սակայն որքանով ընտրությունների արդյունքները կբավարարեն իրաքցիների սպասումները դժվար է ասել: Իրաքն ամերիկյան ներխուժման, «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորման դեմ ավերիչ պայքարի արդյունքում հայտնվել է բավականին ծանր սոցիալ-տնտեսական դրության մեջ, ինչը հաղթահարելու համար մեծ ջանքեր և համբերություն է պահանջվում:
Լիբանանում իրավիճակը գրեթե նույնական էր: Լիբանանցիներին փողոց դուրս գալ ստիպեց կառավարության տնտեսական նոր քաղաքականությունը, որը նախատեսում էր քաղաքացիների հարկային բեռի մեծացում: Բողոքի ակցիաների ֆոնին Լիբանանի կառավարությունը Սաադ Հարիրիի գլխավորությամբ ստիպված էր հրաժարական ներկայացնել: Նոր կառավարությունը ձևավորել այդպես էլ չի հաջողվում, քանի որ լիբանանցիները պահանջում են տեխնոկրատների կառավարություն, որը որևէ կապ չունի նախկին կոռումպացված ռեժիմի հետ: երկարատև քննարկումների արդյունքում նոր կառավարության ձևավորումը հանձնարավեց կրթության նախկին նախարարին: Թեև լիբանանցիների մեծ մասը ողջունեց ակադեմիական շրջանակներից վարչապետի նշանակումը, սակայն նրա թեկնածությունը լիբանանցիների որոշ շրջանակների մոտ դժգոհություն է առաջացնում:
Նշենք, որ մերձավորարևելյան այս երկրներում իրավիճակը բարդանում է նաև արտաքին դերակատարների ազդեցությամբ պայմանավորված: Մասնավորապես Լիբանանում և Իրաքում բողոքի ակցիաներին փորձ է արվում տալ հակաիրանական բնույթ (Իրաքում մի շարք հարձակումներ իրականացվեցին Իրանի դիվանագիտական ներկայացուցչությունների վրա): Արաբական այս երկու երկրներում բավականին մեծ է Իրանի ազդեցությունը, ինչը լուրջ մտահոգություն է առաջացնում ԱՄՆ-ի և Իսրայելի մոտ: 2020 թվականին Իրանի հետ վերջինիս հարաբերությունները կարող է հետևանքներ ունենալ նաև մերձավորարևելյան այս երկրների ներքաղաքական իրավիճակի և տարածաշրջանային կայունության վրա ընդհանրապես:
-
18:38
Արցախի ՊՆ-ն տեսանյութ է հրապարակել՝ ինչպես են ադրբեջանցիները կրակում ՊԲ դիրքերի ուղղությամբ
-
18:28
Էրդողանի իշխող դաշինքը Թուրքիայի խորհրդարանում ստացել է 600 մանդատից 323-ը
-
17:53
Գնել Սանոսյանն անդրադարձել է Հայաստանում նոր ատոմակայան կառուցելու հարցին
-
17:42
Արմեն Գրիգորյանը մասնակցել է պանելային քննարկման Հիքմեթ Հաջիևի հետ
-
17:23
Վարչապետն ընդունել է Արգենտինայի խորհրդարանական պատվիրակությանը
-
17:09
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
16:39
Վճռորոշ նշանակություն ունի Բաքվի և նախկին ԼՂԻՄ-ում բնակվող հայերի միջև երկխոսությունը. Շառլ Միշել
-
16:31
ԵՄ-ն «մեծ հանդիպում» է նախապատրաստում Փաշինյանի, Ալիևի, Մակրոնի, Շոլցի և Միշելի միջև
-
16:04
Կարևոր է խուսափել այնպիսի քայլերից, այդ թվում՝ թշնամական հռետորաբանությունից, որոնք կարող են վտանգել խաղաղության գործընթացը. ԵՄ խոսնակ
-
15:59
FLYONE ARMENIA-Ն թռիչքներ կիրականացնի Երևան - Թեհրան - Երևան երթուղով
-
15:00
Պետք է ջանքեր գործադրենք, որպեսզի կարողանանք աջակցել ձեր երկրին` դուրս գալու այս դժվարին իրավիճակից. Արգենտինա-Հայաստան բարեկամական խմբի նախագահ
-
14:04
Չենք քննարկելու նման հարց, դա մեզ համար կարմիր գիծ է. Մհեր Գրիգորյանը՝ միջանցքի մասին
-
13:46
Հայաստանում օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների ծավալը պատմության մեջ առաջին անգամ կազմել է մոտ 1 միլիարդ դոլար
-
13:24
Ադրբեջանն Արցախում խախտել է հրադադարը` կիրառելով հրաձգային զենք և ականանետ. Արցախի ՊՆ
-
12:58
Փոխվարչապետների հանդիպումը Մոսկվայում կկայանա այս շաբաթ, օրը ճշտվում է. Գրիգորյան
-
12:12
Պաշտոնական այցով Հայաստան է ժամանել Սլովենիայի ԱԺ նախագահը
-
11:56
Հայաստանում կանայք կկարողանան ծառայել 6 ամիս, կստանան 1 միլիոն դրամ
-
11:48
Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Խորվաթիայի վարչապետին
-
11:14
Ստեփանակերտն ակնկալում է Ռուսաստանի կոշտ արձագանքն Արցախի նկատմամբ Ադրբեջանի սպառնալիքներին
-
11:04
Արցախի ՊԲ-ն հերքում է Ադրբեջանի ՊՆ-ի տարածած հաղորդագրությունը
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
11:08
Ի՞նչ արձանագրվեց երեկ Բրյուսելում
-
12:29
Արհեստական բանականություն, կրճատվող աշխատատեղեր, բարձր գնաճ. սպասումներ համաշխարհային տնտեսությունում
-
10:08
Հակառուսական պատժամիջոցների նոր փաթեթն ուղղված է երրորդ երկրներին
-
15:21
Հնարավո՞ր է դեֆոլտ ԱՄՆ-ում
-
22:09
Միրզոյան-Բայրամով. ինտենսիվ բանակցություններ Վաշինգտոնում
-
13:19
Ընտրությունները Թուրքիայում` երկրորդ փուլին ընդառաջ
-
14:29
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
16:00
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
17:00
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա կանխատեսում
-
13:29
Flynas ավիաընկերությունը Սաուդյան Արաբիայից Հայաստան ուղիղ չվերթներ կիրականացնի
Խոնավություն՝ 34%
Քամի՝ 6,69 կմ/ժ