Ի՞նչ արտաքին քաղաքական կուրս ընտրեց ԼՂՀ բնակչությունը
Մայիսի 3-ին ԼՂՀ ընտրվեց 6-րդ գումարման Ազգային ժողովը, որում ներկայացված են լինելու 5 կուսակցություններ։ Ընդ որում, կարևոր է նշել, որ դրանցից միայն երկուսը կարելի է իշխանական համարել, մինչդեռ մյուսները դիրքավորվել են որպես ընդդիմադիր կուսակցություններ։
Ներքաղաքական, սոցիալական հարցերում կուսակցությունների ունեցած տարաձայնություններին զուգահեռ՝ պետք է նշենք, որ արտաքին քաղաքականության հիմնական վեկտորների հարցում նրանց մոտեցումներում, ընդհանուր առմամբ, միասնականություն և համակարծություն է արձանագրվում։
Գրեթե բոլոր կուսակցությունների մոտ առկա է ԼՂՀ-ն բանակցային սեղան վերադարձնելու, բանակցային հավասար կողմի կարգավիճակ ձեռք բերելու դրույթը։ Մոտավոր հաշվարկով կարող ենք նշել, որ ԼՂՀ քաղաքացիների մոտ 92%-ը կարևորել է ԼՂՀ-ի՝ բանակցային սեղան վերադարձը, իսկ 94%-ը՝ հակամարտության խաղաղ կարգավորումը։ «Ազգային վերածնունդ» կուսակցությունը Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորումը տեսնում է ուժեղ Արցախի կառուցման մեջ։
Միաժամանակ կուսակցությունների կողմից կարևորվում է անվտանգության դրույթը։ «Հակամարտության կարգավորումը չպետք է բերի անվտանգության առնվազն ներկայիս մակարդակի նվազմանը»,- նշված է «Շարժում-88» կուսակցության նախընտրական ծրագրում։ Կարևորվում է նախաձեռնողականությունը, մերժվում՝ պարտվողականությունը։ «Մենք մերժում ենք պարտվողականությունն ու հոռետեսությունը»,- նշված է «Ազգային վերածնունդ» կուսակցության ծրագրում։
Խաղաղ կարգավորման տեսլականի հետ մեկտեղ՝ զգոնության կոչ է հնչում՝ պատրաստ լինելու հնարավոր բացասական զարգացումներին։ «Այս հարցում մենք միանշանակ հակված ենք հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը: Սակայն ավագ սերնդի փորձը մեզ հուշում է, որ պետք է միաժամանակ պատրաստ լինել անհրաժեշտության դեպքում մեզ պարտադրված տարբերակով հարցի լուծմանը: Որովհետև, հետևելով Ադրբեջանում իրականացվող քարոզչական գործընթացներին, հայատյացության սերմանմանը նույնիսկ մատաղ սերնդի շրջանում, չենք կարող մեր օրակարգից բացառել վերոնշյալ երկրորդ տարբերակի հավանականությունը»,- «Արմեդիա» ՏՎԳ հետ զրույցում ասել է ԱԺԿ ներկայացուցիչ Դավիթ Մելքումյանը:
Բոլոր կուսակցությունների կողմից կարևորվում է ԼՂՀ միջազգային ճանաչումը։ Հենվելով ԱԺ-ում ընդգրկված կուսակցությունների հավաքած քվեների և ծրագրերի վրա՝ կարող ենք նշել, որ ԼՂՀ քաղաքացիների մոտավորապես 98%-ը կարևորել է ԼՂՀ միջազգային ճանաչումն ու այդ ուղղությամբ քայլերի ձեռնարկումը։
Ինչ վերաբերում է ՀՀ-ԼՂՀ հարաբերություններին, արցախյան կուսակցությունների մոտ նկատվում է այս հարաբերությունների կարևորում։ Այն 5-ից 3 կուսակցությունների կողմից դիտարկվում է ՀՀ-ԼՂՀ-Սփյուռք եռամիասնության ներքո։ Կարևորվում է նաև ՀՀ-ԼՂՀ ռազմավարական դաշինքի կնքումը։
Արտաքին քաղաքականությանն առնչվող այլ հարցերում մեծ դերակատարում է տրվում ինստիտուտներին ու արտաքին հարաբերությունների օգտագործմանը ԼՂՀ միջազգային ճանաչման, համագործակցության խթանման համար։ ՀՅԴ-ի կողմից առաջարկվում է մշակել արտաքին քաղաքականության հայեցակարգ, կուսակցություններից մի քանիսը կարևորում են տարածաշրջանում ԼՂՀ-ի դերի մեծացումը։ Այս տեսակետից ուշագրավ է արտաքին հարաբերությունների շրջանակի ընդլայնման առաջարկը՝ ընդհուպ մինչև Իրանի հետ առևտրատնտեսական կապերի հաստատում։
Վերոնշյալ հարցերն օրակարգային են բոլոր կուսակցությունների համար և տեղ են գտել բոլորի թե՛ նախընտրական ծրագրերում, թե՛ ելույթներում ու հարցազրույցներում։
Ստորև կարող եք ծանոթանալ ԼՂՀ ԱԺ 6-րդ գումարման կազմում ընդգրկված կուսակցությունների նախընտրական ծրագրերի համեմատական աղյուսակին և Ղարաբաղյան կարգավորման վերաբերյալ կուսակցության ներկայացուցիչների տված մեկնաբանություններին։
Աղյուսակի միջոցով կարող եք համեմատել կուսակցությունների նախընտրական ծրագրերում տեղ գտած դրույթները՝ վերաբերող արտաքին քաղաքական մի քանի ուղղությունների՝ ՀՀ-ԼՂՀ հարաբերություններին, Ղարաբաղյան հիմնահարցի կարգավորմանը, ԼՂՀ միջազգային ճանաչմանն ու արտաքին քաղաքական այլ վեկտորներին։
Արտաքին քաղաքական դրույթներ (նախընտրական ծրագրեր) |
|||||
|
«Ազատ հայրենիք» (47,5 %, 15 մանդատ) |
ՀՅԴ (18,81, 7 մանդատ) |
ԱԺԿ (19.1%, 6 մանդատ) |
«Շարժում -88» (6.93, 2 մանդատ) |
«Ազգային վերածնունդ» (5,38 %, 1 մանդատ) |
Ղարաբաղյան հիմնահարցի կարգավորում |
|
ԼՂՀ արտաքին քաղաքականության հիմնական նպատակը Արցախի հիմնահարցի լուծումն է, որը մենք դիտում ենք որպես հայ դատի բաղկացուցիչ մաս և կարծում ենք, որ հարցը պետք է լուծվի խաղաղ ճանապարհով՝ միջազգային իրավունքի սկզբունքների և նորմերի շրջանակներում: Բանակցային գործընթացի վերաբերյալ ՀՅԴ-ն կարծում է, որ.
- պետք է վարել ակտիվ նախաձեռնողական արտաքին քաղաքականություն, և ԼՂՀ-ն պիտի հանդես գա որպես բանակցող կողմ,
-ՀՀ-ն նույն գործընթացում լինի ԼՂՀ-ի անկախության, անվտանգության երաշխավորը: |
Կարևորում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հովանու ներքո ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության խաղաղ կարգավորումն ու բանակցությունների լիարժեք ձևաչափի վերականգնումը` շեշտելով, որ առանց Արցախի անմիջական և իրավահավասար մասնակցության դրանք չեն կարող արդյունավետ լինել: |
Արցախը պետք է հանդես գա որպես բանակցային կողմ:
- Հակամարտության կարգավորումը չպետք է բերի անվտանգության առնվազն ներկայիս մակարդակի նվազմանը:
- Բացառել Արցախյան հիմնահարցի կարգավորման փոխկապակցումը հայ-թուրքական հարցին: |
Արցախի հարցում «Ազգային վերածնունդ» կուսակցության համար առաջնայինը ձեռք բերված հաղթանակի ամրապնդումն է և հաղթական ելքի վերջնական ամրագրումը։ Մենք մերժում ենք պարտվողականությունն ու հոռետեսությունը։ |
ՀՀ-ԼՂՀ հարաբերություններ |
Արցախ-Հայաստան-Սփյուռք եռամիասնության ամրապնդում: |
ՀՀ-ն և ԼՂՀ-ն միասին պետք է հռչակվեն համայն հայության հայրենիք: ԼՂՀ-ն, ելնելով համայն հայության ամբողջականության գաղափարի գիտակցումից, ազգային շահերը ներկայացնողի իր յուրահատուկ գործոնով պետք է գործուն և կարևոր դերակատարություն ունենա հայության համախմբման և Սփյուռքի հայապահպանման գործում: Արցախը պետք է դառնա հայ ժողովրդի միասնության գաղափարական և առարկայական կիզակետը:
Արցախ-Հայաստան-Սփյուռք բազմակողմանի կապերի ամրապնդումը և զարգացումը պետք է հիմնված լինեն փոխշահավետ գործակցության վրա, որ ենթադրում է հետևյալ մոտեցումները՝
-հայ ժողովրդի տարբեր հատվածների միջև համազգային փոխըմբռնման, փոխվստահության, միասնության և համախմբվածության մթնոլորտի ապահովում,
-համահայկական քաղաքական, տնտեսական, մշակութային, կրթական խորհրդաժողովների, համաժողովների, հավաքների, ինչպես նաև այլ բնույթի միջոցառումների կազմակերպումը ԼՂՀ-ում, ՀՀ-ում և Սփյուռքում: Նման միջոցառումներին Արցախի մասնակցության ապահովում,
-ԼՂՀ-ում, ՀՀ-ում և Սփյուռքի միջև երկարաժամկետ համագործակցության ծրագրերի մշակում և իրականացում,
-ԼՂՀ-ում, ՀՀ-ում և Սփյուռքում համահայկական տեղեկատվական դաշտի ձևավորում և բազմակողմանի համագործակցության ծավալում.
- Սփյուռքի ներուժի ամբողջական մասնակցության ապահովում ԼՂՀ սոցիալ- տնտեսական հիմնահարցերի լուծման գործում: |
- Օգտագործելու է ՀՀ ԱԺ-ԼՂՀ ԱԺ միջխորհրդարանական հանձնաժողովի ներուժը և խորհրդարանական դիվանագիտության հնարավորությունները՝ Արցախի և միջազգային հանրության միջև շփումները խթանելու ուղղությամբ, արժևորում է Արցախ-Հայաստան-Սփյուռք եռամիասնության գաղափարը և հետամուտ է լինելու փոխգործակցության համար նպաստավոր պայմանների ապահովմանը, համատեղ ծրագրերի իրականացմանը, ինչպես նաև Արցախ վերադարձող սփյուռքահայերի, այդ թվում սիրիահայերի, համար անհրաժեշտ պայմանների ստեղծմանը, - գտնում է, որ հասունացել է ՀՀ հետ ԼՂՀ հարաբերությունների իրավապայմանագրային կանոնակարգման պահը: |
-ՀՀ և Արցախի միջև կնքել ռազմավարական դաշինք:
|
Արցախի տնտեսության զարգացման հեռանկարի առումով կարևոր քայլ կլինի Հայաստանին կապող երկաթուղու շինարարությունը:
ՀՀ–ում գործող համապատասխան պետական ու մասնավոր կառույցների հետ համագործակցության խթանմամբ հարկավոր է խթանել զբոսաշրջությունը: |
ԼՂՀ միջազգային ճանաչում |
ԼՂՀ միջազգային ճանաչման գործընթացի ակտիվացում
|
Արցախի տարածքային ամբողջականությունը տարածաշրջանի կայունությունն ու խաղաղությունը երաշխավորող հիմնական գործոնն է, առ այդ՝ Արցախը պետք է հանդես գա որպես տարածաշրջանային կարևոր գործոններից մեկը և իր ուրույն դիրքորոշումներն արտահայտի զանազան իրադարձությունների ու զարգացումների ուղղությամբ: |
Գերակա է համարում Արցախի ժողովրդի ազատ կամարտահայտության արդյունքում ստեղծված ԼՂՀ անկախ և ինքնիշխան պետության միջազգային ճանաչումը |
-Արցախի Հանրապետության լիարժեք ճանաչում ՀՀ և միջազգային հանրության կողմից՝ որպես երկու հայկական պետությունների միավորման պայման։
-Ըստ ամենայնի հետապնդել ԼՂՀ միջազգային ճանաչման հարցը: |
Մենք բոլոր ջանքերը պետք է ներդնենք միջազգային ասպարեզում Արցախի «դե յուրե» ճանաչման համար՝ ԼՂՀ սահմանադրությամբ ամրագրված տարածքով։ |
Արտաքին քաղաքական գերակայություններ |
|
Մշակել և ընդունել արտաքին քաղաքականության հայեցակարգ,
- բարեկամ երկրների հետ նպատակաուղղված աշխատանքներ ծավալել` ընդլայնելով այդ պետություններում ԼՂՀ դիվանագիտական մարմինների ներկայությունը:
-ԼՂՀ իշխանությունները պետք է ամուր կեցվածք ունենան տարածքային ամբողջականության պահպանման գործընթացում՝ դիտելով այն որպես խաղաղության պահպանման հիմնական երաշխիք,
-հակաղարաբաղյան քարոզչության չեզոքացում և միջազգային հանրությանը ԼՂՀ-ում ընթացող ժողովրդավարական գործընթացների մասին տեղեկացում:
|
ԼՂՀ միջազգային և տարածաշրջանային ինտեգրումը համարում է հանրապետության արտաքին քաղաքականության առաջնահերթ խնդիրներից մեկը՝ հիմք ընդունելով ԼՂՀ ազգային անվտանգությունը և նրա քաղաքացիների ազատությունը,
կարևորում է արտերկրի ժողովրդավարական արժեքներ դավանող և ազգերի ինքնորոշման իրավունքը պաշտպանող կառույցների և կուսակցությունների հետ համակողմանի քաղաքական կապերի ստեղծումը, |
-Անվտանգության և զարգացման հետագա ապահովում Արցախի Հանրապետության առնվազն ներկայիս փաստացի սահմաններում՝ Արցախի բաղկացուցիչ մաս կազմող և ադրբեջանական օկուպացիայի տակ գտնվող Շահումյանի շրջանի, Գետաշենի ենթաշրջանի, Մարտունու և Մարտակերտի որոշ հատվածների հետ։
-ԼՂՀ քաղաքացիության մասին օրենքի ընդունում՝ երկքաղաքացիության ինստիտուտի ներդրմամբ: |
«Ազգային վերածնունդ» կուսակցությունը կարծում է, որ արտաքին քաղաքականության հիմնական խնդիրը, բացի Արցախի միջազգային ճանաչման ու անվտանգության հարցերից, պետք է լինի ակտիվ արտաքին տնտեսական գործունեությունը: Կարևորելով Ռուսաստանի, Արևմուտքի և Արևելքի հետ հավասարակշռված հարաբերությունները՝ հատկապես մեծ տեղ է հատկացնում հարևան Իրանի հետ սերտ առևտրատնտեսական կապերի հաստատումը, ինչը վերջին տասնամյակում գրեթե գոյություն չունի: Համարում է, որ Արցախի Հանրապետությունը, որպես հայկական պետություն, պետք է ակտիվորեն մասնակցի համահայկական խնդիրների լուծմանը՝ առաջնահերթ նշանակություն տալով դեպի Հայրենիք հայրենադարձության համար պայմանների ստեղծմանը:
2015թ. մայիսին ձևավորվելիք Ազգային ժողովում ունենալով ընտրողի քվեն՝ կուսակցությունը մտադիր է նոր որակի հասցնել խորհրդարանական դիվանագիտությունը՝ կուսակցության միջազգային կապերը ի նպաստ դնելով Արցախի միջազգային վարկանիշի և ճանաչվածության մակարդակի բարձրացման համար: |
|
Ղարաբաղյան հիմնահարցի կարգավորում («Արմեդիա» ՏՎԳ-ին տված հարցազրույցներ) |
«Ազատ հայրենիք» (47,5 %) |
«Ղարաբաղյան հիմնախնդրի վերջնական կարգավորումը մենք տեսնում ենք միայն խաղաղ բանակցությունների հիման վրա, որտեղ, սակայն, վերջնական խոսքը պետք է ասի ժողովուրդը: Պետք է շեշտեմ սակայն, որ բանակցային գործընթացում շոշափելի հաջողություններ ունենալու համար առկա ձևաչափը ոչ միայն բավարար չէ, այլև թերի է, և օր առաջ ղարաբաղյան կողմը պետք է վերադառնա որպես լիիրավ մասնակից». Վահրամ Պողոսյան:
|
ՀՅԴ (18,81) |
«Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացի վերաբերյալ, բնականաբար, մեր կուսակցությունը ի սկզբանե որդեգրել է իր տեսակետը: Նախևառաջ Արցախը պետք է լիիրավ մասնակից լինի բանակցային գործընթացին և լինի բանակցային գործընթացի լիիրավ կողմ: Այն, ինչ տեղի է ունեցել տասնամյակներ առաջ` Ղարաբաղի դուրսմղումը, որևէ ձևով համարժեք քայլ չի դիտարկվում մեր կողմից: Այդ իսկ առումով մեր տեսակետներն անփոփոխ են. մենք բանակցային գործընթացին ավարտական փուլ հաղորդելու և վերջնական հանգուցալուծման համար մենք առաջարկում ենք երկու թեզ. մեկ՝ սեղանի շուրջ բանակցային գործընթաց ծավալելու և այդ գործընթացին ղարաբաղյան կողմի լիարժեք մասնակցությունն ապահովելու, մյուս կողմից՝ դրան զուգահեռ ԼՂ միջազգային ճանաչման գործընթացն ավելի ակտիվացնելու և խորացնելու, որով և կարող ենք ազդեցություն ունենալ բանակցային գործընթացի վրա». Դավիթ Իշխանյան:
|
ԱԺԿ (19.1%) |
«Այս հարցում մենք միանշանակ հակված ենք հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը: Սակայն ավագ սերնդի փորձը մեզ հուշում է, որ պետք է միաժամանակ պատրաստ լինել անհրաժեշտության դեպքում մեզ պարտադրված տարբերակով հարցի լուծմանը: Որովհետև, հետևելով Ադրբեջանում իրականացվող քարոզչական գործընթացներին, հայատյացության սերմանմանը նույնիսկ մատաղ սերնդի շրջանում, չենք կարող մեր օրակարգից բացառել վերոնշյալ երկրորդ տարբերակի հավանականությունը: Այնուամենայնիվ, հույս ունենք, որ հակամարտությունը խաղաղ կարգավորում կունենա». Դավիթ Մելքումյան:
|
«Շարժում -88» (6.93) |
«Հարցի քաղաքական կարգավորումը ոչ մի դեպքում չպետք է բերի անվտանգության ներկայիս մակարդակի իջեցմանը». Էդուարդ Աղաբեկյան։
|
«Ազգային վերածնունդ» (5,38 %) |
«Ղարաբաղյան հարցում մենք միայն մեկ գերտերություն ենք տեսնում, և այդ գերտերությունն Արցախն է: Միայն զարգացած տնտեսությամբ, առաջադեմ քաղաքական համակարգով, ուժեղ հասարակությամբ Արցախը կարող է լուծել պաշտպանության և դեմոգրաֆիայի խնդիրներ, վերջնականացնել պատերազմի դաշտում մեր տարած հաղթանակը». Հայկ Խանումյան: |
այլ նյութեր այս թեմայով
- Արցախում գործեր են հարուցվել՝ ընտրությունների ընթացքում հայտնաբերված դեպքերի առնչությամբ 2020թ. մարտի 31-ին Արցախի Հանրապետությունում կայացած համապետական ընտրությունների ընթացքում հայտնաբերված դեպքերի...
- Արցախում ձևավորվող ներքաղաքական խճանկարը դեռ հստակ չէ Այսպիսով, քաղաքական ուժերից ոչ մեկը դեռևս չի հայտարարել նախագահական ընտրություններում այս կամ այն թեկնածուին...
- Ղարաբաղյան կարգավորման ինչ մոտեցում է ընտրել արցախցին Արձանագրենք, որ ո՛չ քաղաքական ուժերը, ոչ էլ նախագահի թեկնածուները պատրաստ չեն Ղարաբաղյան կարգավորաման համատեքստում...
- ՀԱՅԱՑՔ Երևանից. համապետական ընտրություններն Արցախում «Հայացք Երևանից. Երկրագունդ» հաղորդման շրջանակներում վերլուծաբան Կարեն Բեքարյանի հետ զրուցել ենք մարտի 31-ին...
- Արցախում ընտրությունները հիմնականում համապատասխանել են ժողովրդավարական չափանիշներին. դիտորդների գնահատականները Արցախի համապետական ընտրություններում դիտորդական առաքելություն իրականացնելու համար ԿԸՀ–ում հավատարգմագրվել...
-
16:17
ՀԱՐԳԵԼԻ՛ ԸՆԹԵՐՑՈՂ
-
16:16
Հանրապետությունում առաջիկա օրերին օդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կնվազի 8-10 աստիճանով
-
16:11
Հոկտեմբերի 7-ին ԱՊՀ-ի ոչ պաշտոնական գագաթնաժողով նախատեսված չէ. Պեսկով
-
16:10
Ադրբեջանի ԶՈՒ կրակի հետևանքով հայկական կողմում կան տուժածներ․ ՀՀ ՊՆ
-
16:00
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված առանց ուղեկցողի մնացած 20 երեխա և 216 տարեց գտնվում են ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հոգածության ներքո
-
15:30
Իրանը կողմ է տարածաշրջանի համար շահավետ տրանսպորտային հաղորդակցությունների զարգացմանը, սակայն ոչ՝ միջազգային սահմանների փոփոխությանը
-
15:10
Պետք է միջոցներ ձեռնարկել Ադրբեջանի կողմից սպառնալիքները կասեցնելու համար. իսպանացի պատգամավորը Գորիսում է
-
14:54
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն կրակ է բացել Կութի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի անձնակազմի համար սնունդ տեղափոխող մեքենայի ուղղությամբ
-
14:46
Մեր երկրները միևնույն մարտահրավերներն ունեն. կիպրոսցի խորհրդարանականը՝ Ալեն Սիմոնյանին
-
12:00
Ֆրանսիայի ԱԳ նախարարը կայցելի Հայաստան
-
11:30
Սամվել Շահրամանյանն ու մի խումբ պատասխանատուներ կմնան ԼՂ-ում՝ մինչև որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը
-
11:03
ՄԱԿ-ի առաքելությունը շատ, շատ, շատ օգտակար է Արցախի անապատում. Ժան-Քրիստոֆ Բյուսոն
-
10:43
Ադրբեջանի փոխվարչապետն այսօր կմեկնի Ստեփանակերտ
-
10:07
Սենատոր Գարի Փիթերսը ներկայացրել է օրինագիծ, որն արգելում է ԱՄՆ օգնությունն Ադրբեջանին
-
09:38
Խումբն Արցախում կմնա` մինչև զոհվածների աճյունների ու անհետ կորածների որոնողափրկարարական աշխատանքների ավարտը. Թադևոսյան
-
20:26
Ժամը 18։00-ի դրությամբ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 100․480 անձ արդեն Հայաստանում է
-
19:54
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունն ապատեղեկատվություն է տարածել
-
15:25
Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 7-10 աստիճանով, սպասվում է անձրև և ամպրոպ
-
13:16
Միացյալ Թագավորությունը 1 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ կհատկացնի՝ աջակցելու Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածներին
-
12:25
Հայաստան է ժամանել բռնի տեղահանված 100 հազար 417 արցախցի
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
Խոնավություն՝ %
Քամի՝ կմ/ժ