Ինչու վերադառնալ «արդեն անհետաքրքիր» վիճակագրությանը

• 26.03.2020, 19:25
• «Հայացք» վերլուծական կենտրոն
•  «Հայացք» վերլուծական կենտրոն,  Հայաստան,  Վերլուծություն

«Շանթ» հեռուստաընկերության եթերում (18.03.2020թ.) խոսելով տնտեսական կանխատեսումների մասին` կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքների համատեքստում, Նիկոլ Փաշինյանը նշեց, որ մինչ ճգնաժամային դրությունը Հայաստանի տնտեսության վիճակագրությունն ու նաև բոլոր կանխատեսումներն արդեն հետաքրքիր չեն, քանի որ գալիս է զրոյից սկսելու նոր ժամանակաշրջան:

Այդ խոսքերից օրեր անց (25.03.2020 թ.) Հայաստանի վարչապետն իր անձնական էջում տեղադրեց տնտեսության վերաբերյալ որոշ ցուցանիշեր` հունվար-փետրվար ամիսների կտրվածքով: Խոսքը հետևյալ  «արդեն անհետաքրքիր» ցուցանիշների մասին է.

Տնտեսական ակտիվության աճ - 8.7 %
Արդյունաբերական աճ - 15.3 %
Շինարարության աճ - 5.8 %
Առևտրի շրջանառության աճ - 6.3 %
Ծառայությունների աճ - 11.2 %

Հասկանալի է, որ սա արդեն ձեռագիր դարձած գործելաոճ է. իշխանության համար հանրային տրամադրությունների անբարենպաստ պահին Հայաստանի «ձեռքբերումների» մատուցումը անմիջապես երկրի առաջին դեմքից: Մինչդեռ իրականում ձեռքբերում ասվածն իր հերթին կարելի է արձանագրել չափազանց լավատես լինելու պարագայում միայն, ինչն ապացուցվում է ընդամենը երկու տարվա համեմատական վերլուծությամբ:

Այսպես, 2020թ.-ին տնտեսական ակտիվության աճը տարվա առաջին երկու ամիսների համար կազմել է 8,7 %, այն դեպքում, երբ 2019-ի նույն ժամանակահատվածի համար ցուցանիշը կազմել է 6,5 %: Համեմատած 2019-ի, որոշակի աճ կա (2.2%), սակայն դա այն դեպքում, երբ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը 2018թ.-ի հունվար-փետրվարին, ասել է թե մինչ իշխանափոխությունը, կազմել է 8.6%:  Սա նշանակում է, որ «հեղափոխական Հայաստանն» իր առաջին տարում արձանագրել է ակտիվության աճի անկում և միայն երկրորդ տարում` կարողացել մոտեցնել մինչհեղափոխական վերջին ժամանակաշրջանի ցուցանիշին: Դե իսկ 0.1 % -ով առաջ անցնելն առնվազն «հեղափոխական» տնտեսության մասին չէ խոսում:

Անցնելով առաջ` խոսենք արդյունաբերական աճի տեմպի մասին: 2018թ.-ի սկզբին այն կազմել է 8.7 %: 2019 –ին առաջին «հեղափոխական վիճակագրությամբ», ցուցանիշի աճի տեմպը կտրուկ նվազել է` կազմելով 1,9 %, և միայն 2020-ի հունվար-փետրվարին հնարավոր է եղել ապահովել 15,3 % աճ:

Շինարարության աճի տեմպով պատկերն առհասարակ պարծենալու չէ: 2018թ.-ին այն կազմել է 22.7%, 2019-ին` 21.6%, 2020-ին` 5.8 %:

Նույնն առևտրի շրջանառության մասին. 17.4%, 13․1% և 6.3 % համապատասխանաբար 2018, 2019, 2020 թթ.-ների համար:

Վերոնշյալ «անհետաքրքիր» վիճակագրությունն իրականում բավական հետաքրքիր ձևով արձանագրում է, որ «տնտեսական հեղափոխության» խոստումներն ու «հեղափոխական Հայաստանի» վիճակագրությունը միմյանց հետ տրամաբանական կապ չունեցող երևույթներ են: Եվ այս դեպքում, իշխանությանն ավելի ձեռնտու կլիներ կորոնավիրուսի պատրվակով իսկապես մոռանալ վիճակագրության մասին` դրա նկատմամբ ավելորդ ուշադրություն չսևեռելու համար: