Բեն Բաղդիկյան` Պենտագոնի գաղտնի փաստաթղթերը հանրայնացրած հայ հայտնի լրագրող

Բեն Հայկ Բաղդիկյան` մեծ հեղինակություն վայելող ամերիկյան մեդիա քննադատ, պրոֆեսիոնալ լրագրող, մանկավարժ, Բերկլի քաղաքում Կալիֆոռնիայի համալսարանի լրագրության դպրոցի պրոֆեսոր և պատվավոր դեկան, լրագրության ասպարեզում ամենահեղինակավոր Պուլիցերյան և Փիբոդի մրցանակակիր, ամերիկյան հայտնի «Վաշինգտոն փոստ» բյուրոյի նախագահ, ավելի ուշ միևնույն թերթի տեղական նորությունների բաժնի գլխավոր խմբագիր, հետագայում նաև միջազգային թղթակից:
Բեն Բաղդիկյանը ծնվել է 1920թ. Արևմտյան Հայաստանի Մարաշ քաղաքում: Մանուկ հասակում, ընտանիքի հետ փրկվելով Հայոց Ցեղասպանությունից, տեղափոխվել է Միացյալ Նահանգների Մասաչուսեթս նահանգ: Բաղդիկյանի հայրը Հարվարդի աստվածաբանական դպրոցում դասընթացներ անցնելուց հետո Բոստոնում գտնվող մի քանի հայկական եկեղեցիներում հովիվ է կարգվում: Իսկ մայրը ԱՄՆ մեկնելուց անմիջապես հետո տուբերկուլյոզով է հիվանդանում և երեք տարի անց մահանում:
1941 թվականին ավարտելով ԱՄՆ Կլարկ համալսարանը` Բենը սկսում է աշխատել «Morning Union» թերթում։ Երբ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում ճապոնացիները հարձակում են գործում Փերլ Հարբորի վրա, նա զինվորագրվում է ԱՄՆ Ռազմաօդային ուժերին՝ ծառայելով մինչև պատերազմի ավարտը։
Նրա լրագրողական կարիերան սկսվում է պատերազմից հետո: Իր ողջ կյանքի ընթացքում Բենը պայքարում էր արդարության համար: Նա դարձել է ծպտյալ բանտարկյալ` Փենսիլվանիայում անմարդկային բանտային պայմանները բացահայտելու համար: 1956 թ. միացել է իսրայելական տանկային անձնակազմին Սուեզի ճգնաժամի մասին գրելու համար: Իսկ 1960-ականներին Բաղդիկյանն ապրել է Ամերիկայի հարավի հասարակ ժողովրդի հետ` քաղաքացիական իրավունքների համար ընթացող պայքարը լուսաբանելու նպատակով: 1960-ականներին Բաղդիկյանն աշխատանքի է անցնում ամերիկյան հեղինակավոր «Վաշինգտոն փոստ» պարբերականում: 1970-ականներին նա արդեն պարբերականի գլխավոր խմբագիրն էր: Այս տարիներին է մեծանում Բեն Բաղդիկյանի հեղինակությունը, հայտնում է «The New York Times»-ը:
Հենց նա է ձեռնարկում «Վաշինգտոն փոստ»-ում Վիետնամի պատերազմին վերաբերող «Պենտագոնի փաստաթղթեր» անվամբ սկանդալային հայտնի հրապարակումների շարքի տպագրումը: ԱՄՆ պաշտպանության նախարարության օգտագործման համար նախատեսված այդ գաղտնի փաստաթղթերը փաստում էին, որ Միացյալ Նահանգների այդ ժամանակվա նախագահ Լինդոն Ջոնսոնի վարչակազմը դիտավորյալ է քայլեր ձեռնարկել Վիետնամում պատերազմի էսկալացիայի համար: Այդ փաստաթղթերի հանրայնացումով սկսվեց հակապատերազմական մի մեծ ալիք, որի շնորհիվ էլ 1973թ.-ին ավարտվեց Վիետնամի պատերազմը:
Բեն Բաղդիկյանը բացի «Վաշինգտոն փոստ»-ում աշխատելուց համագործակցում էր նաև «Նյու Յորք թայմս»-ի, «Բոստոն գլոբ»ի, «Ֆորչուն»-ի, «Թայմ»-ի և արևմտյան Ամերիկայի մի շարք այլ հանդեսների հետ: Ավելին, նա հոդվածներ են գրում նաև արտերկրում հրատարակվող հայկական պարբերականներում:
Իր ողջ կարիերայի ընթացքում Բաղդիկյանը պայքարել է կեղծ լուրեր տարածող պարբերականների դեմ: Երբ 1975թ.-ին` Հայոց ցեղասպանության 60-րդ տարելիցին, թուրքերի կողմից վարձված պարբերականները սկսեցին ստահոդ հոդվածներ տարածել «հայկական հարցի» շուրջ, Բաղդիկյանը գործի դրեց մասնագիտական ողջ ներուժն ու նման հայտարարություններով հանդես եկող պարբերականներից մեկի խմբագրությանը ստիպեց հրապարակավ ներողություն խնդրել իրենց տպագրած սուտ լուրերի համար, հայտնում է«Հայերն այսօր»-ը:
Բացի հոդվածներից` Բենը հեղինակել է մի շարք գրքեր: Նրա ամենահայտնի գրքերից մեկ «The Media Monopoly» (Լրատվական մենաշնորհ) աշխատությունն է, որում նշվում է, թե ինչպես են ամերիկյան մի քանի կազմակերպություններ իրենց վերահսկողության տակ առել լրատվական ոլորտի մեծ մասը, հայտնում է auroraprize-ը:
Ուշագրավ են նաև նրա հեղինակած «Ես հայ եմ», «Բեն Բաղդիկյան. լրագող հանուն արդարության» գրքերը, որոնցում նա պատմում է Հայոց ցեղասպանության և իր անցած ուղու մասին:
Բեն Բաղդիկյանը մահացել է 2016թ.-ի մարտի 11-ին 96 տարեկան հասակում: Բացի հեղինակավոր Պուլիցերյան և Փիբոդի մրցանակներից, Բաղդիկյանն արժանացել է նաև «Լրագրության ասպարեզում ամենաճանաչված քննադատ» մրցանակին, ինչպես նաև Ջեյմս Մեդիսոնի անվան մրցանակին:
Ուշագրավ է Բեն Բաղդիկյանի կոչը լրատվամիջոցներին. «Երբեք չմոռանաք, որ պատասխանատու եք ժողովրդի առաջ: Դուք աշխատում եք ո´չ նրանց համար, ովքեր վճարում են, ո´չ ձեր աղբյուրների, խմբագիրների, ընկերների, ո´չ էլ կարիերայի համար: Դուք աշխատում եք ձեր լսարանի համար»:
այլ նյութեր այս թեմայով
- Այվազովսկու հայկական սերը Աննան շատ էր սիրում Այվազովսկուն և չէր պահանջում ավելի մեծ ուշադրություն, քան նկարիչը կարող էր տալ: Այվազովսկին...
- «Միքելանջելոն բալետում». հայուհի Ագրիպինա Վագանովան՝ ռուսական բալետի տեսության հիմնադիրը Ագրիպինա Յակովլևովան դառնորեն էր հիշում իր կյանքը բեմում: Բալետներում հիմնական դերերը վստահվել են իրեն կատարողական...
- Ջեյմս Բաղյան. միակ հայը, ով եղել է տիեզերքում և գիտի տոլմա պատրաստել Ջեյմս Բաղյանը ծնվել է 1952 թ. Ֆիլադելֆիայում: Նրա ծնողները ԱՄՆ էին տեղափոխեցին Տրապիզոնից: Ջեյմսի պապը՝ Նազարեթ...
- Վարսահարդարիչի գյուտարարը հայ է Վարսահարդարիչը ստեղծվել է մոտավորապես 19-րդ դարի վերջին:
- Գևորգ Նալբանդյան. Եթովպիայի օրհներգի հայ հեղինակը Այս էկզոտիկ հնագույն երկրում հայկական փոքր սփյուռքը միշտ էլ կարևոր տեղ է զբաղեցրել պետական և մշակութային կյանքի...
-
17:23
Մոսկվայում չեն բացառում, որ Փաշինյանը, Ալիևը և Պուտինը կհանդիպեն
-
17:18
ԵԱ․ Բռնցքամարտի Հայաստանի հավաքականի կազմը
-
17:12
Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Համաշխարհային առևտրային կենտրոնների ասոցիացիայի գործադիր տնօրենին
-
16:50
Ճապոնիայի իշխանությունները հարգում են ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու Շվեդիայի որոշումը
-
16:49
ՀՀ նախագահը ծննդյան տարեդարձի առթիվ շնորհավորական ուղերձ է հղել Կասիմ- Ժոմարտ Տոկաևին
-
16:43
Արտահանողը պետք է լինի հատուկ ուշադրության ներքո
-
16:42
Դատախազությունից պարզաբանում են՝ ինչու չեն ձերբակալել Նիկոլ Փաշինյանին
-
16:10
Amnesty International-ը՝ 44-օրյա պատերազմում ծերերի նկատմամբ ադրբեջանցիների իրականացրած հանցագործությունների մասին
-
16:05
Իրանը պատրաստ է Թուրքմենստանից սվոփով գազ փոխադրել Հայաստան. Ջավադ Օջի
-
15:57
Նիդերլանդական կողմը մեծապես արժևորում է Հայաստանի ՍԴ-ի հետ ընթացիկ արդյունավետ գործընկերությունը
-
15:45
Լիբիայի մայրաքաղաքում բախումներ են սկսվել նոր վարչապետի ժամանումից հետո
-
15:45
Հայաստանում բողոքի շարժումները երկրի ներքին գործն են: ՌԴ ԱԳՆ
-
15:32
Վահագն Խաչատուրյանն ընդունել է Հայաստանում Ճապոնիայի դեսպան Ֆուկուսիմա Մասանորիին
-
15:32
Խծաբերդում գումարտակի հրամանատարը շրջանաձև պաշտպանության անցնելու փոխարեն նահանջի հրաման է տվել. մանրամասներ քրգործից
-
15:28
Փաշինյանը շնորհավորական նամակ է հղել Ղազախստանի նախագահին՝ ծննդյան օրվա կապակցությամբ
-
15:11
Օդի ջերմաստիճանը աստիճանաբար կբարձրանա. առաջիկա 5 օրվա եղանակի կանխատեսում
-
14:47
Սիրիային ՀԱՊԿ ԽՎ-ում դիտորդի կարգավիճակ տալու հարցի հետ կապված հայկական կողմն առարկություններ չունի. կայացել է ՀԱՊԿ ԽՎ մշտական հանձնաժողովների համատեղ արտահերթ նիստը
-
13:35
Արցախի Հանրապետության նախագահն ստորագրել է մի շարք օրենքներ
-
12:56
ԵՄ ԱԳՆ ղեկավարները հաստատել են Ուկրաինային զենք գնելու համար ևս 500 միլիոն եվրո անհատույց հատկացնելու որոշումը
-
12:54
Անհնազանդության ակցիաների ընթացքում 414 անձ է բերման ենթարկվել
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
11:41
Պուտին-Փաշինյան հանդիպում. ի՞նչ ուշագրավ արձանագրումներ ունենք (տեսանյութ)
-
20:35
«Դիմադրություն» շարժման հանրահավաքը Ֆրանսիայի հրապարակում (ուղիղ)
-
09:04
Բաքուն պետք է կոնկրետացնի՝ որ տարածքներն է տեսնում Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության մեջ․ Արմեն Գրիգորյանը՝ Հաջիևին
-
19:06
Փաշինյանը Զարեհ Սինանյանին գործուղում է Լիբանան, Սիրիա և Իրան
-
08:54
Կրկնազատիկ (Նոր կիրակի)
-
11:20
Ցեղասպանության 107-րդ տարելից. աշխարհի արձագանքն ու Թուրքիայի ժխտողականությունը
-
18:23
Լևոն Արոնյանը վստահեցրել է, որ Հայաստանում իրավիճակի փոփոխման պարագայում, վերադառնալու է մեր կազմ․ Սերժ Սարգսյան
-
18:20
Արցախի ԱԳ նախարար Դավիթ Բաբայանը հանդիպել է ԱԺ խմբակցությունների ղեկավարների հետ
-
18:06
Սպառողական գների ինդեքսն այս տարվա առաջին եռամսյակում կազմել է 7,8 %
-
00:39
Պուտինն ասել է, որ Ռուսաստանը չի հրաժարվում Ուկրաինայի հետ բանակցություններից
Խոնավություն՝ 28%
Քամի՝ 2,06 կմ/ժ