Ինչի՞ մասին են փաստում ԱՄՆ պետքարտուղարի հիմնական շեշտադրումները Ղարաբաղյան հիմնախնդրի համատեքստում

• 05.10.2017, 19:08
• Լիանա Հովհաննիսյան
•  Ամերիկա,  «Հայացք» վերլուծական կենտրոն,  Աշխարհ,  ԼՂՀ

Օրերս ԱՄՆ պետքարտուղար Ռեքս Թիլերսոնը Ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ հայտարարություն է տարածել, որում կարևորում է հակամարտության կարգավորման հարցում կողմերի միջև վստահության հաստատման ուղղությամբ քայլերի ձեռնարկման անհրաժեշտությունը: Ի պատասխան ԱՄՆ կոնգրեսականներ Բրեդ Շերմանի և Դևիդ Սիսիլինի ներկայացրած հարցմանը, Թիլերսոնն իր աջակցությունն է հայտնել ԱՄՆ Կոնգրեսի ներկայացուցիչների պալատի Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի ղեկավար Էդ Ռոյսի և դեմոկրատ Էլիոտ Էնգելի առաջարկին, որը ենթադրում է հակամարտության գոտուց հետ կանչել դիպուկահաներին, ընդլայնել սահմանային մոնիթորինգը և տեղադրել կրակի արձակման ուղղությունը հստակեցնող համակարգեր:

Ղարաբաղյան հակամարտության վերաբերյալ ԱՄՆ բարձրաստիճան պաշտոնյայի նման արձագանքը մի շարք կարևոր եզրակացությունների տեղիք է տալիս:

Որպես ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկիր՝ ԱՄՆ-ը փորձում է ցույց տալ, որ կարևորում է, նախևառաջ, հակամարտության լուծման հարցում կողմերի միջև վստահության մթնոլորտի հաստատման անհրաժեշտությունը, որի դեպքում միայն հնարավոր կլինի խոսել բանակցությունների հետագա հաջող ընթացքի մասին: Նման դիրքորոշումը համահունչ է հայկական կողմերից հաճախ բարձրաձայնվող այն թեզին, որ բանակցային սեղանին հնարավոր չէ հասնել հաջողության, երբ սահմաններին շարունակում են կրակոցներ հնչել և լինում են երկուստեք մարդկային զոհեր:

Հատկանշական է նաև այն, որ Թիլերսոնի արձագանքում հատուկ շեշտադրվում է տարվող ականազերծման աշխատանքների կարևորությունը և ԱՄՆ պատրաստակամությունը շարունակել համագործակցել այդ ուղղությամբ: Սա փաստում է այն մասին, որ ԱՄՆ-ը, որպես համանախագահող երկիր, փորձում է առանձնակի ուշադրություն դարձնել խնդրի հումանիտար կողմին՝ կարևորելով հակամատրության գոտում ապրող մարդկանց անվտանգության ապահովման անհրաժեշտությունը: Եվ իսկապես հակամարտությունը չի կարող երբևէ վերջնական լուծում ստանալ, եթե չապահովի Արցախի բնակչության անվտանգությունը:

Վերջում մնում է միայն նշել, որ Թիլերսոնի նման արձագանքը, որն արդյունք էր ԱՄՆ կոնգրեսականների կողմից տարվող նպատակաուղղված աշխատանքի, ևս մեկ օրինակ էր նրա, որ հայկական կողմերը պետք է շարունակեն և էլ ավելի ակտիվացնեն ԱՄՆ հետ հետևողական համագործակցությունը տարբեր մակարդակներում, այդ թվում նաև այս՝ կոնգրեսականների մակարդակում: Սա թույլ կտա տարբեր մակարդակներում ավելացնել մեր այն գործընկերների թիվը, ովքեր կկարողանան անհրաժեշտության դեպքում ներկայացնել և հնարավորինս ընկալելի դարձնել խնդրի տարբեր դրույթների շուրջ մեր ունեցած դիրքորոշումները: