Հայաստան-Արցախ հարաբերություններ. ո՞ր տարբերակն ընտրեց արցախցին

2020 թվականի մարտի 31-ին Արցախում տեղի ունեցան նախագահական և խորհրդարանական ընտրություններ: Դրանց նախնական տվյալների համաձայն՝ Արցախի խորհրդարանում ներկայացված կլինի հինգ քաղաքական ուժ՝ «Ազատ հայրենիք-ՔԴՄ» դաշինքը, «Միասնական հայրենիք» կուսակցությունը, Արցախի «Արդարություն» կուսակցությունը, ՀՅ Դաշնակցությունը և Արցախի Ժողովրդավարական կուսակցությունը:
Նախագահի պաշտոնի համար պայքարող թեկնածուներից և ոչ մեկին չհաջողվեց ստանալ ընտրողների քվեների 50 տոկոսից ավելին, ինչը նշանակում է, որ Արցախում նախագահ կընտրեն երկրորդ փուլով: Օրենքի համաձայն՝ երկրորդ փուլը կկայանա ապրիլի 14-ին՝ առավելագույն ձայներ հավաքած թեկնածուների՝ Արցախի նախկին վարչապետ Արայիկ Հարությունյանի (49.26%) և արտաքին գործերի նախարար Մասիս Մայիլյանի (26,4%) միջև:
«Արմեդիա» ՏՎԳ-ն արդեն անդրադարձել է Արցախի համապետական ընտրություններում առաջադրված կուսակցությունների (դաշինքների) և թեկնածուների նախընտրական ծրագրերին՝ դրանց առանձին դրույթներ ներկայացնելով աղյուսակի տեսքով: Միաժամանակ, առանձին վերլուծությամբ ներկայացրել ենք առաջադրված քաղաքական ուժերի մոտեցումները Հայաստան-Արցախ հարաբերությունների և արցախյան հիմնահարցի կարգավորման վերաբերյալ: Այժմ փորձենք հասկանալ՝ Հայաստան-Արցախ հարաբերությունների ո՞ր տարբերակը ընտրեց արցախցին և այս համատեքստում ի՞նչ են առաջարկում խորհրդարան անցած քաղաքական ուժերն ու նախագահի պաշտոնի համար պայքարում առավելագույն ձայներ ստացած երկու թեկնածուները:
«Արցախը Հայաստան է, և վերջ», - ընտրությունների ավարտից հետո հրավիրված մամլո ասուլիսի ընթացքում հայտարարեց ավելի քան 49 տոկոս քվե ստացած Արայիկ Հարությունյանը, ով նախընտրական ծրագրում խոստանում էր «նոր որակի հարաբերություններ հաստատել Մայր Հայրենիքի և Սփյուռքի հետ»: «Անկախացել ենք բոլորից: Ո՛չ», - իր նախընտրական ծրագրում պնդում է երկրորդ տեղը զբաղեցրած Մասիս Մայիլյանը՝ պարզաբանելով, որ Արցախի Հանրապետության հռչակումը 1991թ սեպտեմբերի 2-ին և դեկտեմբերի 10-ի հանրաքվեն չեն ենթադրել Արցախի անկախությունը Հայաստանից և որ պայքարի վերջնանպատակը «միացումն» է: Այսպիսով, անկախ նրանից, թե ապրիլի 14-ին կայանալիք նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլի արդյունքում ով կընտրվի Արցախի Հանրապետության նախագահ, մոտեցումը Հայաստան-Արցախ հարաբերությունների վերաբերյալ էականորեն չի տարբերվի:
Մոտեցումը նույնն է և Արցախի խորհրդարանական ընտրություններում առավելույն ձայներ ստացած «Ազատ հայրենիք-ՔԴՄ» դաշինքի նախընտրական ծրագրում (ծրագիրը նույնական է նախագահի թեկնածու Արայիկ Հարությունյանի ծրագրի հետ): Ինչ վերաբերում է «Միասնական հայրենիք» կուսակցությանը, ապա վերջինս ևս որպես վերջնանպատակ սահմանում է Մայր Հայրենիքին դե յուրե միավորումը՝ «ԱՀ սահմանադրությամբ ամրագրված տարածքների պահպանմամբ»:
Արցախի «Արդարություն» կուսակցությունն իր նախընտրական ծրագրում նշում է, որ «Արցախի համար Հայաստանն ու Սփյուռքը պետք է դառնան հայկական պետականությունը որպես միասնական առանցք ունեցող ցանցային ամբողջական համակարգ»՝ կարևորելով երկկողմ հետևողական աշխատանքը՝ ներդրումների իրականացման նպատակով։
ՀՅ Դաշնակցությունն առաջարկում է Հայաստանի և Արցախի միջև կնքել ռազմաքաղաքական համագործակցության պայմանագիր՝ շարունակելով խորացնել համագործակցությունն ու կապերը կյանքի տարբեր ոլորտներում:
Իր նախընտրական ծրագրում եռակողմ (Հայաստան, Արցախ, սփյուռք) գործակցությունը ներկայացնող որևէ ձևաչափով քաղաքական մարմնի (օրինակ՝ Համահայկական Սենատի) ստեղծում է առաջարկում Արցախի Ժողովրդավարական կուսակցությունը։
Այսպիսով, ի տարբերություն նախագահի թեկնածուների՝ Արայիկ Հարությունյանի և Մասիս Մայիլյանի՝ գրեթե նույնական մոտեցումներին, Արցախի նոր խորհրդարանում ներկայացված ուժերի մոտցումներն Հայաստան-Արցախ հարաբերությունների համատեքստում ունեն նրբերանգային տարբերություններ (ռազմաքաղաքական պայմանագրի կնքումից մինչև Համահայկական Սենատի կազմավորում): Սակայն կարևոր է նշել, որ այս տարբերությունները դրականորեն կարող են օգտագործվել՝ հնարավորություն տալով Արցախի բարձրագույն օրենսդիր մարմնին բովանդակային քննարկումների ու բանավեճերի արդյունքում ձևավորել տվյալ պահի առաջնահերթություններից բխող օրակարգ:
այլ նյութեր այս թեմայով
- Արցախում գործեր են հարուցվել՝ ընտրությունների ընթացքում հայտնաբերված դեպքերի առնչությամբ 2020թ. մարտի 31-ին Արցախի Հանրապետությունում կայացած համապետական ընտրությունների ընթացքում հայտնաբերված դեպքերի...
- Արցախում ձևավորվող ներքաղաքական խճանկարը դեռ հստակ չէ Այսպիսով, քաղաքական ուժերից ոչ մեկը դեռևս չի հայտարարել նախագահական ընտրություններում այս կամ այն թեկնածուին...
- Ղարաբաղյան կարգավորման ինչ մոտեցում է ընտրել արցախցին Արձանագրենք, որ ո՛չ քաղաքական ուժերը, ոչ էլ նախագահի թեկնածուները պատրաստ չեն Ղարաբաղյան կարգավորաման համատեքստում...
- ՀԱՅԱՑՔ Երևանից. համապետական ընտրություններն Արցախում «Հայացք Երևանից. Երկրագունդ» հաղորդման շրջանակներում վերլուծաբան Կարեն Բեքարյանի հետ զրուցել ենք մարտի 31-ին...
- Արցախում ընտրությունները հիմնականում համապատասխանել են ժողովրդավարական չափանիշներին. դիտորդների գնահատականները Արցախի համապետական ընտրություններում դիտորդական առաքելություն իրականացնելու համար ԿԸՀ–ում հավատարգմագրվել...
այլ նյութեր այս թեմայով
- Արայիկ Հարությունյանը մասնակցել է Արցախի Հանրապետության հռչակման օրվան նվիրված միջոցառմանը Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը սեպտեմբերի 8-ին այցելել է Շուշի քաղաք և մասնակցել «Ազատ հայրենիք»...
- Արցախում հաստատվել է կորոնավիրուսային վարակի 1 նոր դեպք Արցախում հաստատվել է կորոնավիրուսային վարակի (COVID-19) 1 նոր դեպք, հայտնում է ԱՀ առողջապահության նախարարությունը:...
- Վաղվանից Արցախի հիմնական տարածքում ունենալու ենք բարձրակարգ 3G համակարգ. Արցախի նախագահ Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը պաշտոնավարման 100 օրվա առթիվ հրավիրված մամուլի ասուլիսին...
- Արցախի նախագահը պարգևատրել է Ստեփանակերտի ջրամատակարարման համակարգի նախագծի հեղինակներին Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանն օգոստոսի 31-ին, Արցախի Հանրապետության օրվան ընդառաջ, ընդունել...
- Արցախում Մեծ Հայրենականի վետերաններին ծննդյան օրերի առթիվ 100 հազարական դրամ կհատկացնեն Արցախի Հանրապետության նախագահը Մեծ Հայրենականում տարած հաղթանակի 75-ամյակին նվիրված՝ մեր վետերաններին ծննդյան...
-
17:14
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա եղանակի կանխատեսում
-
15:13
ԱՄՆ-Չինաստան նոր առճակատում՝ ույղուրների հարցի շուրջ
-
14:43
Արցախի հարցը լուծված չէ, այլ պարտադրված հրադադար է, որը ևս Ադրբեջանը խախտում է. Ադամ Շիֆ
-
14:40
Ի՞նչ քաղաքական ուղի է անցել ԱՄՆ Կլիմայի և գիտության գործակալության անձնակազմի նախագահի հատուկ օգնական Ջեֆ Մարությանը
-
14:18
Արտակ Բեգլարյանը Կարմիր խաչի Արցախի գրասենյակի ղեկավարի հետ քննարկել է մարդասիրական մի շարք ծրագրեր
-
14:17
Էկոնոմիկայի նախարարը ծանոթացել է Սյունիքի մարզի տնտեսական իրավիճակին
-
14:02
Արցախում հայտնաբերվել է 1 զինծառայողի և 3 քաղաքացիական անձի աճյուն
-
13:58
ԵԱՏՄ երկրների կառավարությունների ղեկավարներն Ալմաթիում կմասնակցեն Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստին
-
13:04
Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցի քաղաքական լուծումը կարևոր է տարածաշրջանային խաղաղության և կայունության ամրապնդման համար. ԱՄՆ դեսպան
-
12:59
Արցախում հայտնաբերվել է կորոնավիրուսով վարակվելու 8 նոր դեպք
-
12:56
Զորավարժությունները չեն վկայում, որ թուրք-ադրբեջանական ղեկավարությունը խաղաղ մտադրություններ ունի Հայաստանի հանդեպ. ԱԳՆ
-
12:49
Հայաստանի սահմանների որոշման գործընթացն ուղեկցվում է Ադրբեջանի կողմից սպառնալիքներով. ՄԻՊ-ը դիմել է ԵԱՀԿ գործող նախագահին և այլ կառույցների ղեկավարներին
-
12:47
Արմեն Սարգսյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Ջո Բայդենին՝ ԱՄՆ նախագահի պաշտոնը ստանձնելու առիթով
-
12:27
50 հազարից ավելի արցախցի արդեն վերադարձել է հայրենիք
-
11:43
Իրանի ԱԳ նախարարը հունվարի 27-ին կայցելի Հայաստան
-
11:40
ՊՆ-ն հերքում է նախարարության աշխատակիցների աշխատավարձերի կրճատման մասին լուրը
-
11:38
Հադրութում և Ջրականում հայտնաբերվել են 1 զինծառայողի և 3 քաղաքացիական անձանց աճյուններ
-
11:30
Վարչապետ Փաշինյանի և Արցախի նախագահի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել Անվտանգության խորհրդի ընդլայնված կազմով խորհրդակցություն
-
11:26
Ստեփանակերտում օդային տագնապի ազդանշանը միացել է տեխնիկական աշխատանքներ կատարելու ընթացքում. ԱԻՊԾ
-
11:20
Արցախում կստեղծվի նոր նախարարություն
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
19:33
Գուրգեն Կարապետյանին նվիրված բրոնզե քանդակ է տեղադրվել Դնեպրում
-
20:40
Մեր պահանջն է՝ Երևանը որևէ համաձայնագրի ստորագրությամբ չվտանգի Հայաստանի պետականությունը. Արամ Առաջին
-
16:43
Գործող իշխանությունն այսօր նույնիսկ մարդասիրական օրակարգ չի կարողանում առաջ մղել
-
20:14
Գազի սակագինն առաջին եռամսյակի համար մնաց անփոփոխ. գազային բանակցությունները՝ կրկին ձախողված
-
12:41
Լեռնային Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների դեմ սադրանքներ չեն կատարվել. Լավրով
-
15:48
ԱՄՆ-ում առաջին անգամ կորոնավիրուսի «բրիտանական» շտամ է հայտնաբերվել
-
16:25
Ինչո՞ւ ՌԴ ԱԳՆ-ն որոշեց պատասխանել Փաշինյանին
-
23:23
Հուսանք, որ 2021-ը կվերականգնի մեր կորսված ինքնասիրությունը
-
10:11
Ադրբեջանի նախագահի հայտարարությունը հակասում է 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 8-րդ կետի պահանջին. Թաթոյան
-
15:50
Իրանի կառավարության խոսնակը ամանորյա հայալեզու ուղերձ է հղել
Խոնավություն՝ 46%
Քամի՝ 4 կմ/ժ