Այվազովսկու հայկական սերը

«Իմ հոգին պետք է անընդհատ կլանի գեղեցկությունը, ապա վերարտադրի այն նկարներում: Ես սիրում եմ քեզ, և քո խորը աչքերում ինձ համար բացվում է մի խորհրդավոր աշխարհ, գրեթե կախարդող մի ուժ», - այսպես էր սիրո խոստովանություն անում մեծն ծովանկարիչ Իվան Այվազովսկին իր ընտրյալին՝ Աննա Սարկիզովային, ով նրան նվիրել է ամուսնության երջանիկ 18 տարիներ:
Կարելի է պնդել, որ Այվազովսկին կնամոլ չի եղել: Հայտնի են նրա սիրելիներից երեքը՝ երկուսը նրա օրինական կանայք էին, իսկ մյուսի պատմությունը հայտնի չէ՝ իրակա՞ն է, թե՞ լեգենդ: Գեղեցիկ պատմություն բալետի պարուհի Մարիա Տալիոնիի մասին, դժբախտ ամուսնական կապեր Ջուլիա Գրևսի հետ և երջանիկ ուշ սեր Աննա Սարկիզովայի հետ. այս ամենն է միայն հայտնի Այվազովսկու անձնական կյանքից:
Աննա Նիկիտիչնա (Մկրտիչովնա) Բուռնազյանը ծնվել է 1857 թ. Թեոդոսիա քաղաքում` հայ ընտանիքում: Հայտնի է եղել իր գեղեցկությամբ, ուստի զարմանալի չէ, որ արագ ամուսնացել է Թեոդոսիայի հայտնի առևտրական Սարկիզովի հետ: Բայց ընդամենը 25 տարեկանում Աննան հասցրել է այրիանալ: Եվ հենց ամուսնու հուղարկավորության ժամանակ էր, որ ճակատագիրը ծանոթացրել է նրան Այվազովսկու հետ ...
Այվազովսկու ճանապարհին թաղման երթ է հայտնվում: Վերջին հրաժեշտն էին տալիս առևտրական Սարկիզովին, որի դագաղի ետևում մի այրի էր կանգնած`մի գեղեցիկ հայ երիտասարդ կին ... Պահն, իհարկե, ամենալավը չէր, բայց նկարիչը սիրահարվում է առաջին իսկ հայացքից, գրում է Artchive.ru-ն:
Սպասելով պատշաճ ժամանակի՝ Այվազովսկին ամուսնության առաջարկություն է անում, որն Աննան ընդունում է: 1882թ.-ին Այվազովսկին, առաջին կնոջից օրինական կերպով ամուսնալուծվելով, երկրորդ իրավական ամուսնության մեջ է մտնում Աննա Սարկիզովայի հետ:
Աննան մեծացել է աղքատ հայ ընտանիքում, ինչպես ինքը՝ Այվազովսկին ժամանակին: Նրանց միջև գրեթե քառասուն տարվա տարբերություն կար: Սակայն, անմիջական վերաբերմունքն ու բնատուր զգայունությունը տաքացնում էին նրանց հարաբերությունները: Աննան շատ էր սիրում Այվազովսկուն և չէր պահանջում ավելի մեծ ուշադրություն, քան նկարիչը կարող էր տալ: Այվազովսկին իր հերթին ուժգին սիրում էր Աննային և խանդով էր վերաբերվում նրան:
Ամուսնության տարիներին սիրահարված Այվազովսկին իր կնոջ դիմանկարն է նկարում հայկական ազգային հագուստով՝ գլխին թափանցիկ մետաքսյա քող: Արտահայտիչ մուգ աչքերը մատնում են Աննայի սուր միտքը, արևելյան շնորհն ու նուրբ շարժուձևը, մեղմ ժպիտը ցույց է տալիս նրա անսահման կանացիությունն ու կերպարին որոշակի անհոգություն և առեղծված հաղորդում, գրում է Liveinternet.ru-ն: Սակայն, Աննայի գեղեցկությունը ոգեշնչել է Այվազովսկուն ոչ միայն դիմանկարներ ստեղծելու, այլև նրան նույնիսկ բանաստեղծություն նվիրելու:
«Շնորհիվ այս ամուսնության՝ ես այժմ ավելի մոտ եմ կանգնած իմ ժողովրդին», - հաճախ է կրկնել նկարիչը: Աննայի հայտնվելով Այվազովսկու տունը դարձել է իսկական հավաքատեղի. հայ դերասանները, գրողները, երաժիշտները, նկարիչներն այցելում էին երջանիկ զույգին, օրհնություն ստանում, հաճախ նաև ֆինանսական աջակցություն:
1900 թվականին Իվան Կոնստանտինովիչը հեռանում է կյանքից: Աննա Նիկիտիչը շատ բաների միջով է ստիպված լինում անցնել: 25 տարի շարունակ նա չի լքում իր տան պատերը, որտեղ նա սեր և երջանկություն է տեսել: Առաջին աշխարհամարտը, հեղափոխությունը, քաղաքացիական պատերազմը շրջանցում են Աննային, նա անգամ ուշադրություն չի դարձնում կյանքի կտրուկ փոփոխված պայմաններին: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում նա խուսափում է տարհանումից, օկուպացիայի ընթացքում հրաշքով փոխում է իր վերջին զարդերը հացի ու հացահատիկի հետ: Երբ գերմանացիները հեռանում են Թեոդոսիայից, Աննա Նիկիտիչնային գտնում է նկարիչ Նիկոլայ Սամոկիշը, ով նրան իր տուն է տանում Սիմֆերոպոլում:
Աննան մահանում է 1944թ. հուլիսի 25-ին: Նրան հուղարկավորում են Սուրբ Սարգիս հայկական եկեղեցու գերեզմանատանը՝ ամուսնու կողքին, ում հետ անցկացրել էր 18 երջանիկ տարիներ…
այլ նյութեր այս թեմայով
- Էմիլ Ջամիլ Լահուդը` Լիբանանի հայ նախագահը Հայերն, իրենց հերթին, մեծ ներդրում են ունեցել Լիբանանի զարգացման գործում: Ողջ պատմության ընթացքում բնակվելով...
- Ավելի լավ է տխրել հարմարավետ Մերսեդեսի մեջ, քան ավտոբուսում. Քըրք Քըրքորյան Իր եզակի հարցազրույցներից մեկում Քըրք Քըրքորյանը նշել է, որ երբ ինը տարեկանում թերթ էր վաճառում, չէր պատկերացում,...
- Դոլմաբահչե դղյակը՝ հայերի կողմից կառուցված Ստամբուլի մարգարիտը Հայկական ընտանիքի անդամները ծառայել են սուլթաններին գրեթե մեկ դար: ճարտարապետների մի քանի սերունդներ կառուցել...
- Գևորգ Նալբանդյան. Եթովպիայի օրհներգի հայ հեղինակը Այս էկզոտիկ հնագույն երկրում հայկական փոքր սփյուռքը միշտ էլ կարևոր տեղ է զբաղեցրել պետական և մշակութային կյանքի...
- Սրբուհի Էլիաս` հայուհի, որը դարձավ Նոր Զելանդիայի առաջին կին Գերագույն դատավորը Սրբուհու դերը Նոր Զելանդիայի հասարակական կյանքում անգնահատելի է:
-
11:50
Արցախում կորոնավիրուսի 8 նոր դեպք է հայտնաբերվել
-
11:28
Ասկերանի Այգեստան և Խնածախ համայնքների մերձակայքում, Մարտունիում կվնասազերծվի չպայթած զինամթերք
-
11:18
Հայաստանում կորոնավիրուսի հաստատված դեպքերի թիվը հասել է 164676-ի
-
10:45
Տիգրան Կարապետյանի պատգամավորական մանդատը փոխանցվեց «Իմ քայլը» դաշինքից Աննա Գրիգորյանին
-
10:38
Նախօրեին հայտնաբերված 3 զոհված զինծառայողներից մեկի ինքնությունը հայտնի է. Արցախի ԱԻՊԾ
-
10:28
Ֆրանսիան կոչ է արել ՌԴ-ին և ԱՄՆ-ին պահպանել սպառազինությունները վերահսկելու լծակները
-
10:17
Բալթյան երկրները կոչ են արել պատժամիջոցներ սահմանել Ռուսաստանի դեմ Նավալնիին բերման ենթարկելու կապակցությամբ
-
10:03
Եվրոպական խորհրդի ղեկավարն անընդունելի է համարել Ալեքսեյ Նավալնիին բերման ենթարկելը
-
09:20
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ. Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է
-
21:00
Թուրքիայից դրական ուղերձները պետք է ամրագրվեն կոնկրետ քայլերով. Եվրահանձնաժողով
-
20:25
Եզդիերենով առաջին ներկայացումը՝ նվիրված Արցախյան պատերազմին
-
17:20
Հոնդուրասից ԱՄՆ շարժվող փախստականների քարավանը Բայդենի վարչակազմին կոչ է անում «կատարել իր պարտավորությունները»
-
16:30
Թուրքիան ու Ադրբեջանը փետրվարի 1-ից 12-ը Կարսում զորավարժություն կանցկացնեն
-
15:01
Հանրապետության տարածքում օդի ջերմաստիճանն էապես կնվազի
-
14:48
Որոնողական աշխատանքների արդյունքում հայտնաբերվել է 3 զոհված զինծառայողի աճյուն. Արցախի ԱԻՊԾ
-
13:51
Յուրաքանչուր աշակերտ կարող է անվճար հիմունքներով հաճախել մշակութային երեք հաստատություն. ԿԳՄՍ
-
12:49
Ինդոնեզիայում երկրաշարժի զոհերի թիվը հասել է 56-ի
-
11:01
Հայաստանում արձանագրվել է կորոնավիրուսով վարակվելու 351 նոր դեպք
-
10:10
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ. Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը փակ է
-
22:49
Սյունիքում սահմանների փոփոխություններ են եղել, որի հետևանքով արոտավայրերի հետ կապված խնդիրներ են առաջացել. Տեղի համայնքապետարան
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
19:33
Գուրգեն Կարապետյանին նվիրված բրոնզե քանդակ է տեղադրվել Դնեպրում
-
12:41
Լեռնային Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների դեմ սադրանքներ չեն կատարվել. Լավրով
-
15:48
ԱՄՆ-ում առաջին անգամ կորոնավիրուսի «բրիտանական» շտամ է հայտնաբերվել
-
20:40
Մեր պահանջն է՝ Երևանը որևէ համաձայնագրի ստորագրությամբ չվտանգի Հայաստանի պետականությունը. Արամ Առաջին
-
23:23
Հուսանք, որ 2021-ը կվերականգնի մեր կորսված ինքնասիրությունը
-
10:11
Ադրբեջանի նախագահի հայտարարությունը հակասում է 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 8-րդ կետի պահանջին. Թաթոյան
-
15:50
Իրանի կառավարության խոսնակը ամանորյա հայալեզու ուղերձ է հղել
-
16:08
Հանրապետության տարածքում սպասվում է առանց տեղումների եղանակ
-
18:10
Եղանակը Հայաստանում. առաջիկա 5 օրվա եղանակի կանխատեսում
-
15:12
Հանրապետության տարածքում օդի ջերմաստիճանն էապես չի փոխվի
Խոնավություն՝ 82%
Քամի՝ 5 կմ/ժ