Այվազովսկու հայկական սերը

«Իմ հոգին պետք է անընդհատ կլանի գեղեցկությունը, ապա վերարտադրի այն նկարներում: Ես սիրում եմ քեզ, և քո խորը աչքերում ինձ համար բացվում է մի խորհրդավոր աշխարհ, գրեթե կախարդող մի ուժ», - այսպես էր սիրո խոստովանություն անում մեծն ծովանկարիչ Իվան Այվազովսկին իր ընտրյալին՝ Աննա Սարկիզովային, ով նրան նվիրել է ամուսնության երջանիկ 18 տարիներ:
Կարելի է պնդել, որ Այվազովսկին կնամոլ չի եղել: Հայտնի են նրա սիրելիներից երեքը՝ երկուսը նրա օրինական կանայք էին, իսկ մյուսի պատմությունը հայտնի չէ՝ իրակա՞ն է, թե՞ լեգենդ: Գեղեցիկ պատմություն բալետի պարուհի Մարիա Տալիոնիի մասին, դժբախտ ամուսնական կապեր Ջուլիա Գրևսի հետ և երջանիկ ուշ սեր Աննա Սարկիզովայի հետ. այս ամենն է միայն հայտնի Այվազովսկու անձնական կյանքից:
Աննա Նիկիտիչնա (Մկրտիչովնա) Բուռնազյանը ծնվել է 1857 թ. Թեոդոսիա քաղաքում` հայ ընտանիքում: Հայտնի է եղել իր գեղեցկությամբ, ուստի զարմանալի չէ, որ արագ ամուսնացել է Թեոդոսիայի հայտնի առևտրական Սարկիզովի հետ: Բայց ընդամենը 25 տարեկանում Աննան հասցրել է այրիանալ: Եվ հենց ամուսնու հուղարկավորության ժամանակ էր, որ ճակատագիրը ծանոթացրել է նրան Այվազովսկու հետ ...
Այվազովսկու ճանապարհին թաղման երթ է հայտնվում: Վերջին հրաժեշտն էին տալիս առևտրական Սարկիզովին, որի դագաղի ետևում մի այրի էր կանգնած`մի գեղեցիկ հայ երիտասարդ կին ... Պահն, իհարկե, ամենալավը չէր, բայց նկարիչը սիրահարվում է առաջին իսկ հայացքից, գրում է Artchive.ru-ն:
Սպասելով պատշաճ ժամանակի՝ Այվազովսկին ամուսնության առաջարկություն է անում, որն Աննան ընդունում է: 1882թ.-ին Այվազովսկին, առաջին կնոջից օրինական կերպով ամուսնալուծվելով, երկրորդ իրավական ամուսնության մեջ է մտնում Աննա Սարկիզովայի հետ:
Աննան մեծացել է աղքատ հայ ընտանիքում, ինչպես ինքը՝ Այվազովսկին ժամանակին: Նրանց միջև գրեթե քառասուն տարվա տարբերություն կար: Սակայն, անմիջական վերաբերմունքն ու բնատուր զգայունությունը տաքացնում էին նրանց հարաբերությունները: Աննան շատ էր սիրում Այվազովսկուն և չէր պահանջում ավելի մեծ ուշադրություն, քան նկարիչը կարող էր տալ: Այվազովսկին իր հերթին ուժգին սիրում էր Աննային և խանդով էր վերաբերվում նրան:
Ամուսնության տարիներին սիրահարված Այվազովսկին իր կնոջ դիմանկարն է նկարում հայկական ազգային հագուստով՝ գլխին թափանցիկ մետաքսյա քող: Արտահայտիչ մուգ աչքերը մատնում են Աննայի սուր միտքը, արևելյան շնորհն ու նուրբ շարժուձևը, մեղմ ժպիտը ցույց է տալիս նրա անսահման կանացիությունն ու կերպարին որոշակի անհոգություն և առեղծված հաղորդում, գրում է Liveinternet.ru-ն: Սակայն, Աննայի գեղեցկությունը ոգեշնչել է Այվազովսկուն ոչ միայն դիմանկարներ ստեղծելու, այլև նրան նույնիսկ բանաստեղծություն նվիրելու:
«Շնորհիվ այս ամուսնության՝ ես այժմ ավելի մոտ եմ կանգնած իմ ժողովրդին», - հաճախ է կրկնել նկարիչը: Աննայի հայտնվելով Այվազովսկու տունը դարձել է իսկական հավաքատեղի. հայ դերասանները, գրողները, երաժիշտները, նկարիչներն այցելում էին երջանիկ զույգին, օրհնություն ստանում, հաճախ նաև ֆինանսական աջակցություն:
1900 թվականին Իվան Կոնստանտինովիչը հեռանում է կյանքից: Աննա Նիկիտիչը շատ բաների միջով է ստիպված լինում անցնել: 25 տարի շարունակ նա չի լքում իր տան պատերը, որտեղ նա սեր և երջանկություն է տեսել: Առաջին աշխարհամարտը, հեղափոխությունը, քաղաքացիական պատերազմը շրջանցում են Աննային, նա անգամ ուշադրություն չի դարձնում կյանքի կտրուկ փոփոխված պայմաններին: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում նա խուսափում է տարհանումից, օկուպացիայի ընթացքում հրաշքով փոխում է իր վերջին զարդերը հացի ու հացահատիկի հետ: Երբ գերմանացիները հեռանում են Թեոդոսիայից, Աննա Նիկիտիչնային գտնում է նկարիչ Նիկոլայ Սամոկիշը, ով նրան իր տուն է տանում Սիմֆերոպոլում:
Աննան մահանում է 1944թ. հուլիսի 25-ին: Նրան հուղարկավորում են Սուրբ Սարգիս հայկական եկեղեցու գերեզմանատանը՝ ամուսնու կողքին, ում հետ անցկացրել էր 18 երջանիկ տարիներ…
այլ նյութեր այս թեմայով
- Ի՞նչ քաղաքական ուղի է անցել ԱՄՆ Կլիմայի և գիտության գործակալության անձնակազմի նախագահի հատուկ օգնական Ջեֆ Մարությանը Ջեֆ Մարությանը ծնվել է Նյու Ջերսիում: 1997թ.-ին տեղափոխվել է մայրաքաղաք Վաշինգտոն՝ սովորելու Ջորջ Վաշինգտոնի անվան...
- Էմիլ Ջամիլ Լահուդը` Լիբանանի հայ նախագահը Հայերն, իրենց հերթին, մեծ ներդրում են ունեցել Լիբանանի զարգացման գործում: Ողջ պատմության ընթացքում բնակվելով...
- Ավելի լավ է տխրել հարմարավետ Մերսեդեսի մեջ, քան ավտոբուսում. Քըրք Քըրքորյան Իր եզակի հարցազրույցներից մեկում Քըրք Քըրքորյանը նշել է, որ երբ ինը տարեկանում թերթ էր վաճառում, չէր պատկերացում,...
- Դոլմաբահչե դղյակը՝ հայերի կողմից կառուցված Ստամբուլի մարգարիտը Հայկական ընտանիքի անդամները ծառայել են սուլթաններին գրեթե մեկ դար: ճարտարապետների մի քանի սերունդներ կառուցել...
- Գևորգ Նալբանդյան. Եթովպիայի օրհներգի հայ հեղինակը Այս էկզոտիկ հնագույն երկրում հայկական փոքր սփյուռքը միշտ էլ կարևոր տեղ է զբաղեցրել պետական և մշակութային կյանքի...
-
18:19
Երկրաշարժ Նախիջևան քաղաքից 34 կմ հյուսիս-արևելք. այն զգացվել է նաև Հայաստանում
-
18:04
Հայաստանի և Արցախի պաշտոնյաները կունենան արցախցիների սոցիալական խնդիրները լուծելու միասնական օրակարգ
-
17:35
ՀՀ-ից Արցախ մեկնած բժիշկները տեղի գործընկերների հետ քննարկում են համակարգային խնդիրները
-
16:46
Իրանի ԱԳՆ ղեկավարը ԱՄՆ նոր վարչակազմին կոչ է արել չեղարկել Թրամփի օրոք սահմանված բոլոր պատժամիջոցները
-
16:22
Բայդենը ծագումով քուրդ է և նրա ընտանիքը Երևանից է ԱՄՆ գաղթել. թուրք նախկին պատգամավոր
-
16:15
Արցախի ԱԳՆ ղեկավարը հանդիպում է ունեցել ՀՀ Սփյուռքի գործերի գլխավոր հանձնակատարի հետ
-
16:04
Հունվարի 26-28-ը Հանրապետության ողջ տարածքում ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա 7-10 աստիճանով
-
15:02
ԱՀԿ-ն գնահատել է COVID-19-ի բրիտանական շտամի պատճառով մահացությունների աճի վերաբերյալ տվյալները
-
14:37
Արցախի ՊԲ–ն հերոսական դրվագներ է հրապարակել
-
14:11
Արցախում ռազմամթերքի վնասազերծում է նախատեսվում. պայթյունի ձայնն ուժեղ է լինելու
-
14:03
Արցախում որոնումների ընթացքում հայտնաբերվել է ևս 5 զինծառայողի աճյուն
-
13:29
«Առնո Բաբաջանյան․ Սիրո դար» ֆիլմի պրեմիերան այսօր՝ ռուսական Առաջին ալիքով
-
12:06
50 հազար 521 հայրենազրկված արցախցի փոխադրվել է Ստեփանակերտ
-
11:29
Մենք ինչ-որ բան կանենք, սակայն ոչ հիմա. Թրամփը շփվել է զրուցել է մամուլի հետ
-
11:27
Արցախի ՊԲ–ն ևս 72 զոհված զինծառայողի անուն է հրապարակել
-
11:00
Հայաստանում կորոնավիրուսի հաստատված դեպքերի թիվը հասել է 165909-ի
-
10:26
Լուսադեմին Աշոցքում գրանցվել է մինչև -35 աստիճան սառնամանիք
-
09:44
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ
-
01:29
Մեծ Բրիտանիայի լորդերի պալատի անդամները հանդես են եկել հայտարարություններով՝ ի աջակցություն Արցախի
-
23:13
Ադրբեջանում քրեական գործ է հարուցվել լիբանանցի երկու հայերի նկատմամբ, որոնք գերի են ընկել Արցախում
օրվա
շաբաթվա
ամսվա
-
19:33
Գուրգեն Կարապետյանին նվիրված բրոնզե քանդակ է տեղադրվել Դնեպրում
-
16:43
Գործող իշխանությունն այսօր նույնիսկ մարդասիրական օրակարգ չի կարողանում առաջ մղել
-
20:14
Գազի սակագինն առաջին եռամսյակի համար մնաց անփոփոխ. գազային բանակցությունները՝ կրկին ձախողված
-
20:40
Մեր պահանջն է՝ Երևանը որևէ համաձայնագրի ստորագրությամբ չվտանգի Հայաստանի պետականությունը. Արամ Առաջին
-
16:25
Ինչո՞ւ ՌԴ ԱԳՆ-ն որոշեց պատասխանել Փաշինյանին
-
12:41
Լեռնային Ղարաբաղում ռուս խաղաղապահների դեմ սադրանքներ չեն կատարվել. Լավրով
-
15:48
ԱՄՆ-ում առաջին անգամ կորոնավիրուսի «բրիտանական» շտամ է հայտնաբերվել
-
23:23
Հուսանք, որ 2021-ը կվերականգնի մեր կորսված ինքնասիրությունը
-
10:11
Ադրբեջանի նախագահի հայտարարությունը հակասում է 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 8-րդ կետի պահանջին. Թաթոյան
-
15:50
Իրանի կառավարության խոսնակը ամանորյա հայալեզու ուղերձ է հղել
Խոնավություն՝ 49%
Քամի՝ 3 կմ/ժ